۴- حکم تکلیفی شبیه‌سازی انسانی در نظر عالمان شیعی چیست و به چه چیزی استناد کرده‌اند؟
۵- آیا در مسأله‌ی شبیه‌سازی نسبت‌های خویشاوندی جایگاهی دارند؟
۶- نفقه و حضانت شخص شبیه‌سازی شده بر عهده‌ی چه کسی است؟
۷- آیا شخص شبیه‌سازی شده از کسی ارث می‌برد؟
۱-۶ فرضیه تحقیق
علمای شیعه قائل به جواز شبیه‌سازی انسانی هستند و از نظر آنان مسائلی چون نسب، نفقه، حضانت، و ارث در مورد انسان شبیه‌سازی شده صادق است.
۱-۷ روش تحقیق
پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به اعتبار موضوع دینی و فقهی است و به صورت توصیفی و تحلیلی تبیین شده است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای بوده است.
۱-۸ ساختار تحقیق
پژوهش حاضر از چهار فصل تشکیل شده است.
فصل اول که به تعریف و تبیین موضوع پرداخته و ضرورت و اهداف پیشینه پژوهش را بیان کرده و سؤال‌ها و فرضیه پژوهش ذکر شده و به روش پژوهش اشاره شده و واژگان کلیدی پژوهش معنا شده‌اند.
فصل دوم با عنوان درآمدی بر شبیه‌سازی شامل مفهوم شبیه‌سازی، انواع شبیه‌سازی (گیاهی، حیوانی، انسانی) آثار مثبت و منفی شبیه‌سازی، حکم شبیه‌سازی حیوانی و ادله‌ی علمای شیعه در آن است.
فصل سوم: با عنوان حکم تکلیفی شبیه‌سازی انسانی که شامل حکم تکلیفی شبیه‌سازی انسانی از منظر علمای شیعه، ادله‌ی ایشان بر جواز مطلق، جواز محدود، حرمت ثانویه و حرمت اولیه است.
فصل چهارم با عنوان حکم وضعی شبیه‌سازی انسانی که شامل حکم وضعی شبیه‌سازی انسانی از منظر علمای شیعه، وجود مادر در شبیه‌سازی انسانی، وجود پدر در شبیه‌سازی انسانی، ارث در شبیه‌سازی انسانی و نفقه در شبیه‌سازی انسانی است.
۱-۹ واژگان کلیدی
۱- شبیه: همانند، مثل (کسی یا چیزی).[۱]
۲- شبیه‌سازی: لغوی: همانندسازی، اصطلاحی: مجموعه‌ای از موجودات که بدون دخالت جنسیت از نیای مشترک پدید آمده باشند.[۲]
۳- استنساخ: رونویسی کردن (چیزی را).[۳]
۴- حکم: لغوی: یکسره کردن کار، دستور، فرمان، در اصطلاح فقه: خطاب پروردگار که به افعال مکلفین تعلق دارد.[۴]
۵- حکم تکلیفی: آن است که به انگیزه وادار ساختن یا نهی کردن یا مجاز شمردن برای مکلف از سوی خداوند قرار داده می‌شود و حکم تکلیفی مباشره و بدون واسطه به افعال بندگان تعلّق می‌گیرد و مربوط به جنبه‌های مختلف زندگی بشر اعم از اجتماعی، عبادی و … می‌شود.[۵]
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۶- حکم وضعی: هر حکمی که جدا از احکام پنج‌گانه تکلیفی باشد. وضعی است در عین حالی که وضع آن (همانند حکم تکلیفی) به خداوند مربوط می‌شود. مانند «زوجیت»، «ملکیت»، «ولایت» و در عرف عقلاء نیز این احکام وجود دارد.[۶]
۷- مسائل مستحدثه: هر موضوع جدیدی که حکم شرعی آن منصوص نیست.[۷]
۸- اصل ابامه: از قواعد مشهور بین اصولیان در شبهه‌ی حکمیه: یعنی اثبات ابامه‌ی ظاهری در موارد شک و عدم وجود دلیل بر منع.[۸]
۹- نسب: نژاد، اصل، سلسله، رگ و ریشه.[۹]
۱۰- رحم: جای کودک در شکم و آن را زاهدان گویند. ج ارحام.[۱۰]
۱-۱۰ محدودیت‌ها و مشکلات
فصل دوم:
درآمدی بر شبیه‌سازی
۲-۱ مفهوم شبیه‌سازی
۲-۲ فرایند شبیه‌سازی در انسان
۲-۳ انواع شبیه‌سازی
۲-۳-۱ شبیه‌سازی گیاهی و نباتی
۲-۳-۲ شبیه‌سازی حیوانی
۲-۳-۳ شبیه‌سازی انسانی
۲-۴ آثار مثبت و منفی شبیه‌سازی انسانی
۲-۴-۱ آثار مثبت شبیه‌سازی انسانی
۲-۴-۲ آثار منفی شبیه‌سازی انسانی
۲-۵ حکم شبیه‌سازی
۲-۵-۱ حکم تکلیفی
۲-۵-۲ حکم وضعی
۲-۶ حکم شبیه‌سازی حیوانی از منظر علمای شیعه
۲-۷ ادله‌ی علمای شیعه بر شبیه‌سازی حیوانی و نباتی
۲-۱ مفهوم شبیه‌سازی
استنساخ یا شبیه‌سازی که به آن «کلونینگ» نیز گفته می‌شود، از کلمه یونان «کلون» به معنی قلمه زدن، جوانه زدن و تکثیر کردن گرفته شده است. نخستین بار هالدین، ژنتیک‌دان و فیزیولوژیست انگلیسی، این اصطلاح را به معنای امروزی آن به کار برد، اما پیش از آن به حوزه‌ی گیاه‌شناسی تعلق داشت.
در علم زیست‌شناسی تولید مثل در طبیعت به دو شکل «جنسی» و «غیر جنسی» انجام می‌شود که در تولیدمثل جنسی دو سلول جنسی تخمک و اسپرم به هم می‌پیوندند و یک سلول جدید را تشکیل می‌دهند. اما در تولیدمثل غیر جنسی، سلول جنسی دخالت ندارد بلکه سلول غیر جنسی برای تشکیل یک سلول جدید تقسیم می‌شود.
شبیه‌سازی، قلمه‌زنی در گیاهان و تشکیل دو یا چندقلویی در رحم، مثال‌هایی از تولیدمثل غیر جنسی هستند که سلول جدید بدون انجام لقاح و دخالت سلول‌های جنسی به وجود می‌آید.[۱۱]
۲-۲ فرایند شبیه‌سازی در انسان
عمل شبیه‌سازی معمولاً به دو روش انجام می‌گیرد:[۱۲]
۱- سلول تخم (که ترکیبی از سلول نر و ماده می‌باشد) را در مرحله‌ی تقسیم به دو سلول از هم جدا می‌کنند. در نتیجه دو انسان کاملاً شبیه به هم به وجود می‌آید. البته نوزادان شبیه‌سازی که با این روش به وجود می‌آیند با دوقلوهای طبیعی تفاوت دارند. زیرا دوقلوها از ترکیب دو سلول نر با دو سلول ماده به وجود می‌آیند که کاملاً از هم جدا و خصوصیات ژنتیکی هر کدام نیز جداست. امّا در شبیه‌سازی با این روش، یک سلول نر با یک سلول ماده ترکیب شده‌اند و پس از ترکیب در مرحله تکثیر، سلول‌ها را از هم جدا می‌کنند در نتیجه دو فرد کاملاً شبیه به هم به وجود می‌آید.
۲- هسته یک تخمک را خارج کرده و به جای آن هسته یک سلول غیر جنسی را قرار می‌دهند. سپس تخمک را در رحم جاسازی می‌کنند تا به تکامل رسد، چنین موجودی را کلون گویند که کاملاً شبیه همان موجودی است که سلول‌های اولیه از آن گرفته شده است. این شباهت در همه صفات ظاهری و باطنی، عواطف، احساسات و سایر موارد به چشم می‌خورد.
۲-۳ انواع شبیه‌سازی
شبیه‌سازی به سه نوع تقسیم می‌شود:
۱- شبیه‌سازی گیاهی و نباتی، ۲- شبیه‌سازی حیوانی، ۳- شبیه‌سازی انسانی.
۲-۳-۱ شبیه‌سازی گیاهی و نباتی
همان گونه که بیان شد قلمه‌زنی و تکثر در گیاهان، از نمونه‌های شبیه‌سازی است که شاخه یا ریشه‌ای از گیاه را جدا کرده و در جای دیگر می‌کارند و بعد از مدتی این شاخه یا ریشه، ریشه دوانده و مواد غذایی خود را از خاک می‌گیرد و رشد می‌کند.[۱۳]
۲-۳-۲ شبیه‌سازی حیوانی
به صورت فرایند شبیه‌سازی در انسان است، مثلاً سلولی از یکی از اعضای حیوان گرفته شده و هسته آن در تخمک حیوان ماده تزریق می‌شود.
