در رفسنجان، چه در جامعه شهری و چه در جامعه روستایی، در هر روز از اعیاد سال، تا زمانی که عروس در خانه پدر باشد، داماد بسته به موقعیت مالی خود، باید هدیه­ای از قبیل گوسفند، لباس و طلا برای نامزد فرستاده و خود نیز به دیدن او برود. بعد از «مهر طی کنان» داماد و عروس به همراه مادران خود و چند نفر از فامیل درجه یک و نزدیک برای خرید به بازار می­روند. حلقه­های نامزدی و طلا و لباس و کفش و آن چه را که لازم است می­خرند، داماد برای مادر و خواهران و بعضی اقوام عروس نیز کفش می­خرد (در این جا مادر عروس برای این که داماد را از لحاظ مالی در مضیقه نگذارد، ممکن است مانع خرید کفش برای سایرین شود). اگر عقد و عروسی در یک شب باشد، یک روز قبل از عروسی از طرف خانواده عروس وسایلی را که برای داماد خریده­اند، با هدیه­هایی برای پدر و مادر، برادران، خواهران، عمه، خاله، پدربزرگ، مادربزرگ به خانه داماد می­فرستند و از طرف خانواده داماد اقوام و آشنایان، از زن و مرد را برای «شب خوانچه» در غروب آن روز به خانه دعوت می کنند. پس از پذیرایی با شیرینی و میوه، وسایل و هدیه­ها را تک تک نشان حاضرین می­ دهند و آنان نیز می­گویند مبارک است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سپس، خوانچه که شامل: یک جلد قرآن، جانماز، کاسه نبات و هفت سین که شامل روغن زرد، عسل، گردو، پسته، بادام، فندق و هل رنگ شده کماچ شن، مرغ بریان شده، سیب، انار شیرین، ماهی زنده و تخم مرغ رنگ شده، شیرینی­های مختلف که در دیس­ها چیده و آن­ها را در کاغذ زرورق گرفته­اند و صندوق­های میوه، آینه و شمعدان، طلا و ساعت، چمدان­های لباس و کفش، سه یا پنج کله قند درسته و سالم، شکر، چند بسته چای، چند بطری آب لیمو، گلاب، عرق نعنا، عرق بید مشک، صابون، شامپو، چند بسته حنای خشک، سفیدآب و وسایل حمام می­باشد با نوازنده و «کلولو و شادباش»^[۹] به خانه عروس می­برند و آن جا نیز فامیل و آشنایان خانواده عروس جمع شده ­اند، پس از پذیرایی از همراهان داماد، در اتاقی که زن­ها نشسته­اند، مادر داماد چمدان ها را باز می­ کند و توسط یک نفر دیگر، تک تک وسایل را به سایرین نشان می­دهد و در همان جلسه قواره پارچه چادری سفید گل داری را به عنوان چادر بخت روی سر عروس انداخته و آن را اندازه می­گیرند تا برای موقع عقد آماده کنند. در موقع عقد در سفره هفت سین که در پیش روی عروس و داماد چیده شده از طرف مادر عروس نان، پنیر و سبزی می­گذارند که پس از خواندن خطبه عقد برای میمنت به هر یک از خیلان­ها داده می­ شود.
در سابق که در خانه­ها حمام نبود و از حمام عمومی استفاده می­کردند، روز قبل از عروسی مراسم حنابندان انجام می­شد. اقوام درجه یک داماد به خانه پدر داماد آمده و نهار را در آن جا صرف می­کردند، بعد خوانچه را برداشته و به خانه پدر عروس می­بردند و عروس را حنا می­بستند.
صبح روز بعد، داماد به همراه پدر و اقوام به حمام می­رفت، پس از شست و شو، در روی رختکن شیرینی و شربت به خیلان­ها داده می­شد که با کلولو و شادباش و زدن تار و تنبک داماد را از حمام بیرون می­کردند. عروس نیز با خیلان­ها و مادر خود به حمام می­رفت، مدعوین پس از حنا بستن و شست و شو در رخت کن شربت و شیرینی خورده و زن­ها دایره می­زدند. اجرت حمام رفتن خیلان­ها، چه مرد و چه زن به عهده داماد بود و نهار خیلان­های زن به عهده مادر عروس. در شب عروسی، قبل از صرف شیرینی و میوه عاقد به منزل داماد آمده و مهریه را سؤال می­ کند و از طرف داماد وکیل می­ شود که عروس را به عقد داماد درآورد. سپس برای گرفتن «بله» به خانه پدر عروس می­رود. عروس لباس سفید عروسی خود را پوشیده است، عاقد دفترش را نیز حاضر کرده و با صدای بلند سه مرتبه مهریه را اعلام می­ کند و می­گوید: آیا حاضر به ازدواج با آقای … هستید؟ و به من وکالت می­دهید که شما را به عقد و ازدواج آقای … دربیاورم؟
در این جا پدر، برادران، دایی و عموی عروس حاضر می­باشند، عروس از آنان اجازه می­گیرد و پس از اجازه «بله» را می­گوید. قبل از آمدن عاقد، عروس کلیه دکمه­ها، گره­ها و سگک که در لباس و کفش دارد را باز می­ کند. در موقع خواندن خطبه، در جلوی عروس قرآن، جانماز و آینه می­گذارند و عروس در آینه نگاه می­ کند و سوره یاسین را آهسته از روی قرآن می­خواند. دو نفر از اقوام عروس پارچه سفیدی (چلوار یا تترون) در بالای سر او گرفته و شخص دیگری مشغول ساییدن دو کله قند کوچک به هم می­ شود. یک نفر از آن­ها می­پرسد چه می­سایی؟ جواب می­دهد، مهر و محبت می­سایم.
چه می­سایی؟ قند می­سایم
چه می­سایی؟ محبت و دوستی و صمیمیت می­سایم
نفر دیگر سوزن و نخ و پارچه در دست گرفته و می­دوزد.
یک نفر سؤال می­ کند چه می­دوزی؟ جواب می­دهد زبان مادر شوهر
چه می­دوزی؟ زبان خواهر شوهر
یک نفر دیگر قیچی در دست گرفته و به هم می­زند.
می پرسد چه می­چینید؟ می­گوید: زبان مادر شوهر
چه می­چینید؟ زبان خواهر شوهر
این سؤال و جواب­ها تا زمانی که عروس «بله» را می­گوید، ادامه دارد. پس از آن که مراسم پایان یافت و عاقد رفت از پنیر و سبزی و نان که در سفره هفت سین گذارده­اند، به خیلان­های زنانه می­ دهند. عاقد به خانه داماد برمی­گردد و خطبه عقد را با صدای بلند می­خواند. سپس شیرینی و میوه به مدعوین داده می­ شود. (در قدیم شربت هم می­دادند، ولی چون بهداشتی نیست و همچنین باعث آلودگی فرش­های می­ شود، ترک شده است). بعد از رفتن عاقد، چند نفری داماد را برای دست به دست دادن نزد عروس می­برند، پدر عروس یا پدر داماد آن دو را دست به دست می­دهد. اگر این دو نفر «دوبخته» باشند، یعنی دو زن گرفته باشند، حق انجام این کار را ندارند و به دایی و یا عموی عروس که یک زن گرفته است، محول می­گردد.
خانواده داماد و اقوام عروس و دوستان آنان هر کدام گردن بند یا انگشتر طلا به عروس می­ دهند، داماد نیز هدیه قابل توجهی به عروس می­دهد. عروس و داماد عسل به دهان یکدیگر و حلقه در دست هم می­ کنند و رسم است که عروس یا داماد پای خود را روی پای دیگران بگذارد تا (زبانش بر سر او باز شود) سپس داماد نزد میهمان­ها برمی­گردد. پس از شام خوردن، برای آوردن عروس همراه داماد به خانه پدر عروس می­روند. آیینه و شمعدان خوانچه و هفت سین را پیشاپیش عروس و داماد حرکت می­ دهند. دختری که بختش بسته باشد، یعنی خواستگار برای او نمی­آید، پس از بردن عروس، لحظه­ای جای او می­نشیند و از نقل­هایی که بر سر عروس و داماد پاشیده­اند، می­خورد. در سابق که اتومبیل نبود، و پیاده می­رفتند آیینه عروسی بزرگ، حتی به اندازه قد آدمی بود که یک نفر آن را بر پشت گرفته و جلوی عروس و داماد حرکت می­کرد.
عروس جلوی خانه داماد می­ایستاد و «پاانداز» می­خواست. پدر داماد و برادر و دایی و عمو مبلغی پول می­دادند تا عروس به در حجله می­رسید در آن جا نیز از داماد پاانداز می­گرفت (پول پاانداز از مادر عروس بود). در حجله داماد گردن بند طلایی به عنوان رونما به عروس می­دهد. حال رسم پاانداز تقریباً برافتاده است. روز سوم^[۱۰] مدعوین پول یا کادویی به خانه داماد می­فرستند. عصر نیز زن­ها برای دیدن عروس و داماد به آن جا رفته و پذیرایی می­شوند و داماد و عروس را که روی صندلی در کنار هم نشسته­اند، می­بینند و جهاز عروس را که در اتاقی و در کنار هم به طرز زیبایی چیده­اند، تماشا می­ کنند. در این روز زن­های دیگر نیز که به آن­ها «سیل چی» می­گویند برای دیدن عروس و داماد و تماشای جهاز به خانه داماد می­آیند. در سابق به حامل کادو و از طرف خانواده داماد مبلغی پول و مقداری شیرینی داده می­شد و نیز از طرف مادر عروس قواره پارچه یا جورابی جای آن گذارده، پس می­فرستاد.
بعضی­ها که فرصت حضور در جشن را نداشته باشند، فضل را توسط دیگری می­فرستند و اگر پول پرداختی شخصی مطابق دوره و زمانه نباشد، ممکن است جارچی اعلام نارضایتی کند. پس از جمع آوری فضل، تمام پول­ها و صورت آن تحویل داماد می­گردد که هر زمان در جشن عروسی دیگران شرکت کرد، با مراجعه به فهرست، مبلغی علاوه بر آن بپردازد. جمع این پول به ۷ الی ۸ میلیون تومان می­رسد که سرمایه خوبی برای داماد است. اگر کسی فضل نپرداخت، از طرف داماد به او پیغام می­ دهند که فضل ما را بیاورید، چون قبلاً داماد و یا پدر او برای آن شخص و یا فرزندش فضل داده­اند.^[۱۱]
۴-۲-۲- شب شیشه
مهم ترین و با اهمیت ترین شب­ها، شب ششم تولد نوزاد است. این شب خطرناک ترین شب­هاست و عقیده دارند که اجنّه در این شب می­کوشند تا به هر نحو وارد اتاق شده، بچه را می­برند و یا او را با بچه خود که زشت و رنجور و مریض است عوض نمایند. روی این اصل عده­ای از خویشاوندان را از مرد و زن دعوت می­ کنند و همگی دور تا دور اتاق زائو نشسته و تا صبح باید بیدار باشند و بچه را دست به دست کنند. قبل از غروب آفتاب ۴۰ پزگ Pozg پنبه^[۱۲] به دیوارهای اتاق زائو می­چسبانند و چهل سنجاق روی لچک نوزاد می­زنند و روی بچه پارچه قرمزی می­اندازند تا آل و اجنه از سنجاق که آهن است و قرمزی که شاید نشانه ای از آتش باشد، بترسند.
یک چارک ارزن دور تا دور اتاق ریخته و با چاقو گرداگرد اتاق را خط می­کشد. یک نفر می­گوید چه می­کنی؟ آن کس که خط می­کشد، می­گوید مادر بچه و بچه را حصار می­کنم. هر کس که بچه را روی زانو نهاده باید مراقبت نماید تا لباس نوزاد روی زمین نیفتد. یک قرص نان که به آن روغن مالیده و شکر پاشیده­اند، با سکه­ای بالای سر نوزاد گذارده، به عنوان صدقه در موقع طلوع آفتاب به فقیر می­ دهند. در سابق در شب شش نوزاد دایره می­زنند، شعر می­خوانند، نی می­زنند و شرمه می­خواندند ویا کتاب­های شاهنامه، خرم زیبا خورشید آفرین را می­خواندند.
این مراسم معمولاً تا پاسی از شب و گاه نیمه‌شب ادامه می‌یابد، در این شب معمولا اطرافیان، نوزاد را در بغل می‌گیرند، و به صرف تنقلات مشغول می‌شوند. همچنین، باور گذشتگان این بود که در ششمین شب تولد، مرغ سفیدی قصد بردن نوزاد را دارد، لذا باید او را از این بلا درامان داشت. در برخی روستاهای رفسنجان، مقداری ارزن دور اطاق می‌ریختند و معتقد بودند که مرغ سفید با دیدن ارزن‌ها فرار می‌کند. باور دیگر این بود که در این شب ممکن است آل به سراغ زن زائو بیاید. لذا مادر را نیز باید از خطر درامان نگاه داشت.
۴-۲-۳- مراسم زایمان
اصولاً در همه جا دختران، وقتی به خانه شوهر می­روند، بسیار مشتاقند که باردار شده و دارای فرزند شوند و اگر مدتی بگذرد و آثاری از حاملگی در آنان دیده نشود، نگران خواهند شد. سابقاً که متخصص نبود و یا اگر بود، دسترسی به آن نداشتند تا علل نازایی را معلوم نماید و از طرفی فقر فرهنگی آنان را به کارهایی برای باردار شدن وامی­داشت، که از روزگاران کهن در افکار عامه باقی مانده بود. از راه­های زیر برای باردار شدن استفاده می­شد:
۱- زن نازا غذای نیم خورده زائویی را می­خورد و در رختخواب زائو می­خوابید.
۲- در سومین روز زایمان، در اتاق زائو مراسمی برگزار می­ شود که به «آب ۳» معروف است، از آن آب می خورد و صورتش را می­شست.
۳- شکم او را با روغن زرد^[۱۳] که «مُلک باد» و تخم شوید ساییده در آن ریخته­اند، چرب می­کردند.
۴- او را به حمام می­بردند و مراسمی را که روز چهلم زایمان زائو در حمام برگزار می­کردند و به «آب چل» معروف است برای وی نیز انجام می­دادند و معتقد بودند که «چل» رویش افتاده و با این عمل چل شکسته خواهد شد.
در رفسنجان برای جلوگیری از سقط جنین، راه­های مختلفی به کار می­بردند. هرگاه زن آبستنی در اثر کار زیاد، برداشتن بار سنگین، هول و ترس و یا افتادن بر زمین دچار کمر درد و دل درد و خونریزی شود که احتمال سقط جنین برود، این اعمال را انجام می­دادند:
۱- صمغ عربی ساییده، روی تخم مرغ نیمرو ریخته و به وی می­خوراندند.
۲- حلوای نشاسته نیم پخته می­خورد و ساییده قرص کمر و سیاهدانه را با عسل مخلوط کرده، کمر او را می­چسباندند.
۳- دم کرده فونل با نبات می­خورد.
۴- کماچ سهن (sehen)، که روی تابه نیم پز شده باشد، به او می­دادند که تناول نماید.
۵- صمغ عربی و و تخم شوید ساییده شده روی حلوایی که با آرد سهن پخته باشند ریخته می­خورد.
برای بعضی زن ها در اثر تکرار سقط جنین همیشه این خطر وجود دارد که با اندک حرکت و یا تکانی دچار سقط جنین شوند، کمر این گونه زنان را قفل می­کردند. بدین طریق نخی پنبه­ای به رنگ سفید و به طول تقریبی یک متر با نخی پنبه­ای به رنگ آبی به همین اندازه به هم تابیده و در جاهای مختلف آن چهل گره می­زدند و در موقع گره زدن، دعایی خوانده به آن فوت می­کردند و این نخ را از چنبر قفلی درآورده و به دور کمر زن حامله می­بستند و معتقد بودند که رحم با همزاد قفل شده و مانع سقط جنین خواهد شد.
به محض نزدیک شدن وضع حمل، زن باردار نزدیک ترین کس از اقوام، مانند مادر و خواهر خود را خبر می­ کند. آن ها رختخواب او را کنار اتاق می­اندازند و وی را می­خوابانند ویکی از افراد نیز برای آوردن مام حرکت می­ کند. معتقد بودند که مردم نباید به اطلاع حاصل کنند که فلان زن می­خواهد بزاید، اگر بدانند، درد او منتشر شده و دیر خواهد زایید، برای انتشار نیافتن درد یک عدد میخ در چارچوب درب اتاق زائو می­کوبیدند. هیچ کس حق آمد و رفت به اتاق زائو را ندارد و فقط ماما و دو نفر زن که زائو قبلاً آنان را فرا خوانده است باید باشند، معتقدند تا وقتی گناهان افراد داخل اتاق پاک و بخشوده نشود، زائو نخواهد زایید و اتاق زائو «چل خانه» است و محل برآورده شدن حاجات و بخشوده شده گناهان، و اگر دختر بکر وارد اتاق می­ شود، چون معصوم است، پایین پیراهن او را پاره می­کردند و همچنین می­گفتند تا پایین لباس پاره نشود، زائو نخواهید زایید و نیز در آینده برای دختر خواستگاری نخواهد آمد. اگر زایمان دیر انجام می­شد، در اثر سحر و جادو و طلسم می­دانستند و برای باطل کردن آن مقداری پوست پیاز و سیر و فضله سگ می­سوزاندند.
اگر زائو نمی­زایید، کفش و چادرش را نزد بقال محل گرو می­گذاشتند و خوردنی گرفته به او می­دادند تا بخورد. اگر باز هم نمی­زایید، یک نفر بالای بام می­رفت و اذان بی موقع می­گفت تا مردم مطلع شوند و دعا کنند. ماما به محض ورود پنجه مریم را در کاسه­ای که در آن آب ریخته­اند، می­انداخت و معتقد بودند و هر زمان که پنجه مریم باز شود، زائو خواهد زایید و پس از باز شدن پنجه، آن آب را به زائو می­دادند بخورد. ماما، وقتی که وارد اتاق می­شد، اولین کاری که می­کرد، کفش­های خود را روی سر زائو می­تکانید. اگر فارغ نمی­ شود، آب هم وزن قرآن را به او می­دادند تا بخورد و از وی می­خواستند که توبه کند و به درگاه خداوند استغاثه نماید. اگر باز هم فارغ نمی­شد، حلوای ۱۲ امام در اتاق زائو می­پختند و به همسایه­ها می­دادند و اگر باز هم فارغ نمی­شد، قرآن را در گنجینه گذارده درب آن را قفل می­کردند تا خداوند از گناهان زائو درگذرد و بزاید، چون معتقد بودند تا زن گناهانش بخشیده نشود، نخواهد زایید.
در موقع چهار درد که تمام بدن زائو از شدت درد خیس عرق شده است، به صورت او سفیدآب نقره می­مالیدند تا لکه­های صورتش محو شود. زن حامله هر چیز خوراکی ببیند، هوس خوردن آن را می­ کند و باید مقداری از آن را، هر چند ناچیز باشد، بخورد و معتقدند اگر نخورد چشم بچه اش سبز شده و در موقع وضع حمل دچار مشکل خواهد شد و از زائویی که درد زایمان دارد و نمی­زاید می­پرسند که آیا به چیزی در ایام حاملگی هوس کرده­ای؟ او آن چه را هوس کرده، بازگو می­ کند. پس از تولد نوزاد، نوبت آمدن جفت است، اگر خارج نشود، موهای زائو را در حلق او فرو می­ کنند تا حالت تهوع به او دست داده و به شکم فشار وارد شود و یا یک بطری به او می­ دهند تا در آن محکم فوت کند. جفت که خارج شد به ماما برای بریدن بند ناف «سرنافی» می­ دهند. ماما اندازه­ چهار انگشت بالای ناف را با نخ آبی و سفید می­بندد و با قیچی بند ناف را می­چیند. پس از بریدن بند ناف، روی آن روغن زرد گذاشته و با پارچه ململ می­بندد. پس از زاییدن، بلافاصله دو عدد زرده تخم مرغ در گلوی زائو می­اندازند و او را در رختخواب می­خوابانند و با چاقو گرداگرد تشک او خط می­کشند و او را حصار می­ کنند و می­گویند:
بسم الله الرحمن الرحیم، کردم حصار یا ملک جبار
زائو و بچه را تو نگهدار، تو نگهدار، تو نگهدار.
سپس به او حلوای «آب روغن» که از آرد برنج، روغن گاو و نبات پخته شده است و روی آن نیز تخم شوید ساییده پاشیده­اند، می­ دهند و یک دستمال هفت رنگ محکم به دور سر زائو می­بندند تا سر او که «واریخته» است به هم جمع شود. پدر بچه باید گودالی کنده و جفت را با یک حبه ذغال و یک قطعه آهن و یک عدد عاشق^[۱۴] در آن انداخته و رویش خاک بریزد. ذغال و آهن و عاشق برای این است که آل ترسیده و جفت را نبرد و اگر جفت را برد و خورد، بچه می­میرد.
کارهای دیگری که برای ترساندن آل می­ کنند، بدین قرار است:
۱- نخ آبی و سفید به مچ یکی از پاهای زائو می­بندند و نیز از همان نخ به مچ یکی از دست­های نوزاد بسته می­ شود.
۲- بالای سر زائو قرآن، آینه برای روشنایی، تفنگ، چاقو و سورمه دان و کسانی که تفنگ نداشتند، به جای آن دسته آهنی هاون را می­گذاشتند.
پس از شستن بچه با آب، اولین پیراهنی که به او می­پوشانند، نباید دور یقه و پایین آن دوخته شده باشد، سپس بر روی آن لباس­های دیگر را می­پوشانند. در سابق در چشم­های او را سورمه کرده و یک ضربدر با میلچه سورمه میان دو ابروی نوزاد می­کشیدند. ماما انگشت در خاک می­کرد و روی ابروهای بچه می­کشید تا پر موی شوند. تخم مورچه زیر بغل و زیر شکم نوزاد می­مالیدند تا موی درنیاورد. بچه را پس از قنداق کردن روی کمو^[۱۵] و در کنار بستر مادر می­خوابانند و معتقد بودند اگر روی زمین بخوابد «زور زمین» می­گیرد و استخوان­های بدن نوزاد درد خواهند گرفت.
به مدت ده روز زائو را تنها نمی­گذارند و هرگاه خواست از اتاق خارج شود، یک نفر همراه او خواهد شد و برای این که جن و آل حاضر نشوند، در اتاق زائو هیچ کس نباید کلمه­های جن و آل را به زبان آورد.
آل
معتقد بودند که زن سیاه چرده لاغر و قد بلندی است که موهای بسیار بلندش در موقع رفتن، زمین پشت سرش را جاروب می­ کند و می­گفتند آل را دیده­اند که طشتی روی سرش بوده و لب جوی آبی جگر زن زائویی را از طشت درآورده و شسته و خورده است این سخنان پوچ و خیالی که برای زنان حامله می­گفتند، زائو را از همان دقایق اول در وحشت و اضطراب و دلهره فرار می­داد و همین ترس از آل و مخصوصاً زایمان­های غیر بهداشتی با دست­های آلوده ماماها، بسیاری از زنان را در موقع وضع حمل و یا بعد از آن تلف می­کرد.
ماما تا روز دهم هر روز می ­آید و بچه را تر و خشک می­ کند. زن زائو در مدت ده روز ماست، سیب زمینی و آجیل و ترشی نباید بخورد. زیرا ترشی شیر آقزی^[۱۶] را «می­بُرد» و بچه از خوردن آن شیر که باعث قوی شدن استخوان­های او می­ شود، محروم می­ماند و تا ده روز قوطی نارگیل و نبات ساییده برای خوردن در کنار او می­گذارند. بنا به رسوم هر تازه واردی که به اتاق زائو می­آمد، بچه و تفنگ را برداشته و نزدیک او می­شدند، بچه را به طرف او برده، می­گفتند: بچه را زدم به فلان و فلان نزد بچه را سه مرتبه تکرار می­کردند و تفنگ و یا چاقو برای این بود که فکر می­کردند اگر آل به شکل تازه وارد درآمده از تفنگ و چاقو بترسد و برود. دست­های بچه را تا سه روز در قنداق می­گذارند که کج نشوند.
مراسم روز سوم
روز سوم مراسمی در اتاق زائو انجام می­ دهند که به «آب سه» معروف است و بدین طریق انجام می­ شود. یک قدح بزرگ پر از آب جلوی روی زائو می­گذارند و در آن قدح ۴۰ عدد ریگ و ۴۰ دانه جو و چند برگ سبز می­اندازند. قدحی دیگر پشت سر زائو قرار می­ دهند. سپس با جام دعا که قبلاً آماده کرده ­اند، از آب قدح برداشته، جام را از روی شانه راست عبور داده، آب را در قدح پشت سر او می­ریزند، ده مرتبه از روی شانه راست و ده مرتبه از روی شانه چپ و بیست مرتبه از بالای سر، در حالی که سر قدیفه حمام او را که از پارچه قرمزی است، روی سرش انداخته­اند، که جمعاً ۴۰ مرتبه می­ شود، پس از اجرای این عمل زائو دست و روی خود را با این آب می­ شود، گویند وی تا این لحظه نجس بوده و بعد از آن پاک می­گردد. زن­هایی که در این مراسم حضور دارند، نیز دست و روی خود را می­شویند و برای میمنت مقداری از آب را چهار گوشه اتاق و بقیه را چهار گوشه خانه می­ریزند. پدر بچه نیز با این آب دست و روی خود را می­شوید تا از غم فارغ شود، این برنامه توسط دلاک زنانه و یا ماما انجام می­گیرد. زن نازا نیز برای حامله شدن از این آب مقداری می­آشامد و دست و روی خود را می­شوید تا چل از او برداشته شود.
۴-۲-۴- ختنه سواران
یکی از آداب و رسوم بسیار قدیمی در میان بعضی اقوام ختنه اطفال بوده است. این طور رسم است که شش روز پس از تولد نوزاد، جشنی برپا می­ کنند و همه اقوام و آشنایان نیز دعوت می­شوند تا نوزاد پسر خانواده را ختنه کنند. از قدیم این جشن بسیار مفصل و با تشریفات زیاد انجام می­گرفته است. بدین نحو که در شب ششم تولد کودک که معروف به شب شیشه نیز می­باشد، فردی را که در کار ختنه مهارت دارد، دعوت کرده و کودک را در خانه و در حضور همه اقوام و خویشاوندان ختنه می­ کنند و سپس او را در رختخوابی خوابانده و تا صبح او را تنها نمی­گذارند و به این جشن، جشن ختنه سواران می­گویند.