شکل۲-۲- مدل مفهومی تحقیق برای تمایل به سرمایه گذاری کوتاهمدت
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
شکل۲-۳- مدل مفهومی تحقیق برای تمایل به سرمایه گذاری بلندمدت
ادبیات موضوع دو مکتب فکری را در رابطه با رفتار سرمایه گذار نشان می دهد، که محققان با بهره گرفتن از آنها تصمیمات سرمایه گذاران را مورد بررسی قرار می دهند. گروهی ویژگیهای جمعیت شناختی را همچون سن، جنس،اخلاق و درآمد را مورد بررسی قرار داده اند و گروهی دیگر در تحقیقات خود مبنای روانشناختی را اتخاذ کرده اند و با بهره گرفتن از ویژگیهای روانی افراد تصمیمات سرمایه گذاری آنها را مورد بررسی قرار داده اند. (مایفیلد و دیگران،۲۰۰۸).
در مطالعاتی که پیش از این انجام شده است، محققین از شاخص شخصیتی “مایرز و بریگز “برای ارزیابی تحمل ریسک سرمایه گذار استفاده می کنند، یافته ها نشان داده است که نوع شخصیت جنبه های زیادی از رفتار سرمایه گذار را تصدیق می کند. برخی از مطالعات تلاش کرده اند که به توضیح عوامل روانی برای رفتار سرمایه گذار بپردازند، کاردوسی و ونگ پی بردند که اشخاصی با تیپ شخصیتی نوع الف تمایل بیشتری به ریسک پذیری در تصمیمات مالی دارند. ( کاردوسی و وونگ ، ۱۹۹۸).
در رابطه با اندازه گیری ریسک سرمایه گذاری برخی از محققین بر این باورند که افراد خود می توانند ریسک را اندازه گیری کنند. محققین دیگری نیز نتیجه گرفتند که رابطه قوی بین خود ارزیابی ریسک و رفتار سرمایه گذار وجود دارد. واندرید بحث می کند که بین نگرش سرمایه گذار و ریسک پذیری رابطه معناداری وجود دارد. علاوه بر این تحقیقی که به وسیله مورس شکل گرفت نشان داد که افراد درک مشکلی از ریسک واقعی در ارتباط با سرمایه گذاری پیش رویشان دارند، همچنین در تطبیق سرمایه گذاریشان با سطح مطلوب مورد انتظارشان مشکل دارند. (مایفیلد و دیگران،۲۰۰۸).
کلیف مایفیلد، گردی پردیو و کوین وتن در سال ۲۰۰۸ برخی از عوامل شخصیتی را با تصمیمات سرمایه گذاری مورد بررسی قرار دادند. نتایج آنها نشان داد که افرادی که برونگراتر هستند تمایل بیشتری برای سرمایه گذاری در دوره های کوتاهمدت دارند، در حالی که افراد دارای روان رنجوری بالا تمایل کمتری برای این سرمایه گذاریها دارند، همچنین آنها نشان دادند که افراد گشاده رو تمایل بیشتری به سرمایه گذاری در دوره های مالی بلند مدت دارند.
گابریل آنیک در سال ۲۰۰۷ در پایان نامه خود در رابطه با بررسی رابطه بین شخصیت و ریسک پذیری به این نتیجه رسید که در بین ابعاد شخصیت فقط گشودگی نسبت به تجربه رابطه مستقیم و قوی با ریسک پذیری دارد. ( آنیک، ۲۰۰۷).
نیچلسون و دیگران در دریافتند که تمایل به ریسک پذیری ریشه در شخصیت فرد دارد. ( نیچلسون و دیگران ،۲۰۰۵).
تحقیق دیگری با عنوان پارادایم جدیدی برای کاربرد مالی رفتاری در عمل: ایجاد برنامه های سرمایه گذاری براساس جنسیت و تیپ شخصیتی به منظور نتیجه گیری بهتر از سرمایه گذاری توسط پامپین و لانگو در سال ۲۰۰۴ انجام شد. در این تحقیق برای بررسی ابعاد شخصیت از شاخص مایرز بریگز استفاده شد. نتایج نشان داد که افراد با تیپ شخصیتی برونگرا، مشاهده ای ، منطقی و آزادنگری دارای ریسک پذیری بیشتر و در معرض فرا اعتمادی بیشتری هستند .(پامپین و لانگو، ۲۰۰۴).
تحقیقی در ایران با عنوان بررسی اثرات شخصیت سرمایه گذاران و خطاهای ادراکی در سرمایه گذاری آنها در بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۹۰ انجام شد. هدف از این پژوهش، شناخت خطاهای ادراکی رایج در بین سرمایه گذاران و ارتباط آن با شخصیت آنها بود. به این منظور تعداد ۲۰۰ نفر از سرمایه گذاران شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه، به روش تصادفی انتخاب و داده های مورد نیاز با بهره گرفتن از پرسشنامه جمعآوری شد. در این تحقیق با بهره گرفتن از تحلیل عاملی و همبستگی سعی شد تا صحت فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرار گیرد. یافتههای پژوهش نشان داد که خطاهای ادراکی مطرح شده در پژوهش دارای رابطه معناداری با شخصیت سرمایه گذاران است. نتایج نشان داد که بین برونگرایی و گشودگی با خطای پسبینی و بیشاطمینانی، بین روانرنجوری با خطاهای تصادفی بودن، تشدید تعهد و دسترسی رابطه مستقیم وجود دارد. همچنین بین وظیفه شناسی با خطای تصادفیبودن و بین گشودگی با خطای دسترسی رابطه معکوس وجود دارد.
تحقیق دیگری باعنوان بررسی تاثیر شخصیت در ریسکگریزی سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران توسط مریم خلیلی عراقی و محمد قربانی انجام شده است. هدف اصلی این تحقیق تاثیر ویژگیهای شخصیتی در رفتار ریسکگریزی سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران بود. به این منظور از بین جامعه آماری پژوهش تعداد ۳۸۴ نفر از سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز با بهره گرفتن از پرسشنامه جمعاوری شده است. پرسشنامهای که برای سنجش ویژگیهای شخصیتی مورد استفاده قرار گرفت آزمون نئو شصت سوالی بود که یکی از جدیدترین و پرکاربردترین آزمونهای شخصیت است. با بهره گرفتن از تکنیک تحلیل مسیر تلاش شد تا صحت فرضیه ها مورد آزمون قرار گیرد. یافتههای پژوهش نشان داد که ریسکگریزی دارای رابطه معناداری با برونگرایی است. همچنین نتایج نشان داد که بین ویژگیهای شخصیتی وظیفه شناسی، گشودگی نسبت به تجربه، روانآزردهگرایی، موافقبودن و ریسکگریزی رابطه معناداری وجود ندارد.
۲-۶-خلاصه فصل
در این فصل ابتدا سیر شکل گیری دانش مالی رفتاری بیان شد که در این بین نگاهی به نظریه تئوری چشمانداز کاهنمن و تورسکی انداخته شد. انواع سوگیریهای رفتاری از جمله فرا اعتمادی مورد بحث قرار گرفت. سپس به مقوله شخصیت پرداختیم و پرکاربردترین مدل شخصیت که مدل پنج عاملی است را توضیح دادیم. در مرحله بعد مدل مفهومی تحقیق که بر مبنای تئوری رفتار برنامه ریزی شده است را توضیح دادیم همچنین تحقیقات صورت گرفته درباره تاثیر شخصیت بر سوگیریهای رفتاری و ریسکگریزی را بیان کردیم.
فصل سوم
روششناسی تحقیق
۳-۱-مقدمه
در این فصل ابتدا روشهای تحقیق را مورد بررسی قرار داده و روش استفاده شده در این تحقیق را بیان می کنیم. پس از ان مدل مفهومی تحقیق را به اختصار توضیح خواهیم داد. سپس مراحل تحقیق و فرضیات آماری را مطرح میکنیم. بعد از آن جامعه آماری و روش نمونه گیری تحقیق را توضیح میدهیم. ابزار جمعاوری اطلاعات که در این تحقیق پرسشنامه است را توضیح خواهیم داد. در پایان روشهای موردنظر و همچنین نرم افزارهای مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیات را مورد بررسی قرار میدهیم.
۳-۲-روش تحقیق
روش های پژوهش در علوم رفتاری را معمولا با توجه به دو ملاک هدف و ماهیت تقسیم بندی می کنند (حافظ نیا،۱۳۸۲)
براساس هدف پژوهشها به دو دسته بنیادی و کاربردی تقسیم میشوند. البته زهره سرمد معتقد است پژوهشها براساس هدف به سه دسته تقسیم می شوند: تحقیق بنیادی، تحقیق کاربردی و تحقیق و توسعه( سرمد، ۱۳۸۵). با عنایت به توضیحات زیر می توان گفت تحقیق و توسعه خود یک نوع تحقیق کاربردی است.
تحقیق بنیادی: پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیائ پدیده ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین وساخت یا آزمایش تئوریها و نظریه ها می پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می کند. هدف اساسی این نوع پژوهش تبیین روابط بین پدیده ها، آزمون نظریه ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است. تحقیق بنیادی می تواند نظری یا تجربی باشد. تحقیق بنیادی نظری از روشهای استدلال عقلانی و قیاسی استفاده میکند و بر پایه مطالعات کتابخانهای انجام میشود. تحقیق بنیادی تجربی از روشهای استدلال استقرائی استفاده میکند و بر پایه روش های میدانی انجام میشود.
تحقیق کاربردی: پژوهشی است که با بهره گرفتن از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روشها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می شود. هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. در اینجا نیز سطح گفتمان انتزاعی و کلی اما در یک زمینه خاص است. برای مثال “بررسی میزان اعتماد مشتریان به سازمان فرضی” یک نوع تحقیق کاربردی است.
دسته بندی روش های تحقیق بر اساس نحوه گردآوری داده ها:
سرمد معتقد است پژوهش ها براساس نحوه گردآوری داده ها به دو دسته تقسیم می شوند: تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی
تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی شامل ۵ دسته است: پیمایشی، همبستگی، پس رویدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی
تحقیق آزمایشی به دو دسته تقسیم می شود: تحقیق تمام آزمایشی و تحقیق نیمه آزمایشی
تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی
تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی شامل ۵ دسته است: پیمایشی، همبستگی، پس رویدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی
تحقیق پیمایشی[۶۸]
در این نوع تحقیق هدف بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه است و بیشتر تحقیقهای مدیریت از این نوع می باشد. در پژوهش پیمایشی پارامترهای جامعه بررسی می شوند. در اینجا پژوهشگر با انتخاب نمونه ای که معرف جامعه است به بررسی متغیرهای پژوهش می پردازد. پژوهش پیمایشی به سه دسته تقسیم می شود:
روش مقطعی[۶۹] گرد آوری داده ها درباره یک یا چند صفت در یک مقطع زمانی خاص. برای مثال بررسی میزان علاقه دانشجویان سال اول دبیرستان به ادامه تحصیل در یک رشته خاص
روش طولی[۷۰] در بررسی پیمایش طولی، داده ها در طول زمان گردآوری شده تا رابطه بین متغیرها در طول زمان سنجیده شود. برای مثال «سیر تحول ثبت نام دانشجویان دختر در دوره های تحصیلات تکمیلی» یا «بررسی تحول مهارت های زبان فارسی پایه اول تا پنجم ابتدائی». تحقیقات تحولی که به بررسی روندها و تحول پدیده ها در طول زمان می پردازند از این دسته هستند.
روش دلفی[۷۱]جهت بررسی دیدگاه های یک جمع صاحب نظر در مورد یک موضوع ویژه می توان از این تکنیک استفاده کرد. مانند (بررسی دیدگاه اساتید دانشگاه در باره یک طرح جدید آموزشی).
تحقیق همبستگی[۷۲]
در این نوع تحقیقات رابطه میان متغیرها بر اساس هدف پژوهش تحلیل می گردد. در تحقیقات همبستگی اگر هدف پیش بینی متغیرهای وابسته بر اساس متغیرهای مستقل باشد به متغیر وابسته متغیر ملاک و به متغیر مستقل متغیر پیش بین گویند. همچنین وجه تمایز تحقیق همبستگی با تحقیق آزمایشی در این است که در اینجا متغیرهای مستقل دستکاری نمی شوند. براساس هدف به سه دسته تقسیم می شود:
همبستگی دو متغیری: هدف بررسی رابطه همزمانی متغیرها است به عبارت دیگر میزان هماهنگی تغییرات دو متغیر است. در بیشتر تحقیقات همبستگی دو متغیری از مقیاس فاصله ای با پیش فرض توزیع نرمال و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون استفاده می شود.
تحلیل رگرسیون: در تحلیل رگرسیون هدف پیش بینی یک یا چند متغیر ملاک براساس یک یا چند متغیر پیش بین است. اگر هدف بررسی یک متغیر ملاک از یک متغیر پیش بین باشد از رگرسیون ساده استفاده می شود. اگر بررسی یک متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین باشد از رگرسیون چندگانه استفاده می شود. اگر همزمان چند متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین بررسی شود از رگرسیون چند متغیری استفاده می شود.
تحلیل کوواریانس: در برخی بررسی ها هدف بررسی مجموعه ای از همبستگی های دو متغیر متغیرها در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کوواریانس است که با پیشرفت در زمینه نرم افزارهای آماری میسر شده است. تحلیل عاملی و حل معادلات ساختاری از این دسته هستند.
تحقیق پس رویدادی[۷۳]
به تحقیق پسرویدادی تحقیق علی-مقایسهای نیز گویند. تحقیق پسرویدادی به تحقیقی گفته می شود که پژوهشگر علت احتمالی متغیر وابسته را مورد بررسی قرار می دهد. چون متغیر مستقل و وابسته در گذشته رخ داده اند لذا این نوع تحقیق غیر آزمایشی را تحقیق پس رویدادی می گویند.
تحقیق آزمایشی
تحقیق آزمایشی به دو دسته تقسیم می شود: تحقیق تمام آزمایشی و تحقیق نیمه آزمایشی
در بیشتر پژوهش های علوم انسانی نظر به اینکه هدف اصلی از انجام پژوهش بررسی یک موضوع به روش میدانی است می توان گفت پژوهش مذکور از نظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی می باشد. از سوی دیگر با توجه به اینکه در این پژوهش از روش های مطالعه کتابخانه ای و نیز روش های میدانی نظیر پرسشنامه استفاده شده است، می توان بیان کرد که پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده ها، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است.
پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها از نوع توصیف و همبستگی است.در این تحقیق برای بررسی ابعاد شخصیت و سوگیریها از پیمایش با ابزار پرسشنامه استفاده می کند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آموس استفاده می شود. جامعه تحقیق تمام سرمایه گذاران بورس و اوراق بهادار تهران است و نمونه نیز با بهره گرفتن از شیوه تصادفی و به تعداد ۳۸۴ نفر انتخاب می شود.
۳-۳-مدل مفهومی تحقیق
مبنای ما در این تحقیق مدل تئوری رفتار برنامه ریزیشده آیژن است که این مدل بیان می کند با احتمال زیاد تمایلات رفتاری منجر به رفتار و تصمیم گیری در فرد خواهد شد. اما خود این باورها در مدل تحت تاثیر سه باور خواهد بود، نگرش رفتاری، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری ادراک شده.
تمایلات رفتاری موضوع تعداد زیادی از تحقیقات رفتاری و اجتماعی بوده است. آیژن و فیشبن بر این باورند که تمایلات رفتاری ماهیتا شناختی هستند، و به عنوان نماینده آمادگی شخص برای درگیرشدن در یک رفتار عمل می کنند. در این تئوری فرض شده است که تمایلات رفتاری به وسیله نگرش درمقابل رفتار، هنجارهای ذهنی و حس ادراک شده کنترل رفتار تحت تاثیر قرار میگیرد. این تئوری ادعا می کند که تمایلات رفتاری، پیشبینیکننده قویای از رفتار هستند.