تحقیق اندلر و پارکر(۱۹۹۴).در جامعه ی کانادا نشان داد که زنان در مقایسه با مردان به کاربرد راهبردهای مقابله هیجانی و اجتنابی گرایش بیشتری دارند.
پتاسک و همکاران(۱۹۹۲،به نقل از تروپ،۱۹۹۴)رویدادهای زندگی و چگونگی مقابله با آن را در دانشجویان مطالعه کردند.نتایج نشان داد که دانشجویان پسر بیشتر از رویارویی مبتنی بر مسأله و دانشجویان دختر از رویارویی مبتنی بر هیجان استفاده میکنند.در زمینه استرس هم مشخص شد استرس خانوادگی و بیماری در دختران بیشتر از پسران است،در صورتی که در پسران استرس اقتصادی بیشتر از دختران گزارش شده است.
در زمینه ارجحیت شیوه رفتاری یا شناختی مقابله نیز،شیفمن(۱۹۸۹،به نقل از موس و اسکافر،۱۹۹۳؛به نقل از خدایاری فرد و پرند،۱۳۸۵)به این نتیجه رسید که هر دو شکل پاسخ مقابله ای((رفتاری و شناختی)موثرند،ضمن آنکه ترکیب هر دو نوع نیز بر انتخاب جداگانه هر کدام برتری دارد.
پتروسکی و بیر کی مر،(۱۹۹۱) مشاهده کردند که مقابله مستقیم قوی ترین عامل پیشبینی کننده نشانه های روانشناختی است.علاوع بر آن،۲۵ تا ۳۵ درصد افرادی که نشانه های بیماریرا گزارش میکردند،به میزان کمی از راهبردهای مقابله مؤثر استفاده کرده و رویدادهای تنش زای اخیر زندگی خود را با شدت بیشتری ادراک می کرد.
لایو (۱۹۹۸)، فرانک استومبرگ (۱۹۹۰)، کلارک والستون (۱۹۹۲)، برانون و فیست (۲۰۰۰) نشان دادند که آزمودنیهای با ادراک کنترل در مقایسه با گروه گواه از سلامت بهزیستی و کیفیت زندگی بهتری برخوردارند.
ماورولی، پترایدز، ریف و باکر[۴۹] (۲۰۰۷) در نمونهای از ۲۸۲ نفر نوجوان، رابطه بین صفت هوش هیجانی و بهزیستی روانشناختی را مورد بررسی قرار دارند. نتیجه ها حاکی از ارتباط مثبت بین این دو متغیر است و نشان داده شد که افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند نسبت به آنهایی که هوش هیجانی کمتری دارند، در ابتلا به اختلالهای روانشناختی، آسیبپذیری کمتری را گزارش میکنند.
چاو(۲۰۰۷)در مطالعه ی خود نشان داد زنان دانشجو دارای سطح بالاتری از بهزیستی روانشناختی در مقایسه با مردان دانشجو هستند.همچنین زنان در مقایسه با مردان دارای خود پنداره مثبت تر،ارتباط مثبت با دیگران و پیشرفت تحصیلی بیشتری بودند.
کی یس و همکاران(۲۰۰۲) در مطالعه ی خود نشان دادند افرادی با تحصیلات دانشگاهی و سطوح بالا از نظر نیمرخ بهزیستی روانشناختی در سطح مطلوبتری نسبت به افرادی با تسهیلات پایین ترقرار دارند.علاوه بر این با افزایش تسهیلات بهزیستی روانشناختی هم افزایش مییابد.
هایس و جوزف(۲۰۰۳) در مطالعات خود نشان دادند از بین پنج عامل بزرگ شخصیت برونگرایی و روان رنجور خویی قوی ترین پیشبینی کننده های وضعیت بهزیستی افراد میباشد.
تسائوسیس و نیکولا (۲۰۰۵) رابطه بین هوش هیجانی و سلامت روانشناختی ونیزسلامت جسمی را مورد بررسی قرارداده ورابطه معنی داری به دست آوردند.
فصل سوم
روش پژوهش
روش تحقیق
این پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر حسب گرداوری داده ها طرح آن همبستگی است.
متغیرها
متغییر ملاک :بهزیستی روانشناختی
متغییر پیش بین:مهارت های مقابله ای و کیفیت زندگی
متغییر کنترل:سن
متغییر تعدیل گر:جنسیت
جامعه آماری
جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی مرکز کرمانشاه است که در سال تحصیلی ۹۳-۹۴ در این دانشگاه تحصیل میکردند.
حجم نمونه و روش نمونه گیری
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی مرکز کرمانشاه است که در سال تحصیلی ۹۳-۹۴ در این دانشگاه تحصیل میکنند. لذا آزمودنی های پژوهش حاضر را ۲۵۰ نفر(۱۲۵پسر و ۱۲۵ دختر)دانشگاه آزاداسلامی مرکز کرمانشاه که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای انتخاب میشوند ،تشکیل میدهند.
ابزارهای پژوهش
پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف
این پرسشنامه توسط ریف در سال (۱۹۸۹) به منظور اندازهگیری مقیاسهای بهزیستی روانشناختی ساخته شد. ریف و کینر (۱۹۸۹) این الگو را پیشنهاد کردند که توسط پژوهشگران بسیاری بررسی شده است آن ها برای اندازهگیری مؤلفههای بهزیستی روانشناختی نسخه اصلی مقیاسهای بهزیستی روانشناختی را که دارای ۸۴ گزاره توصیفی بود ساختند. سپس نسخه های ۵۴ عبارتی و بعد فرم کوتاه آن که ۱۸ عبارتی بود را طراحی کردند. پرسشنامه دارای ۶ زیرمقیاس است که عبارتند از: ۱- پذیرش خود ۲- روابط مثبت با دیگران ۳- خودمختاری ۴- تسلط بر محیط ۵- زندگی هدفمند و ۶- رشد شخصی. در این پرسشنامه که برای بزرگسالان تهیه شده است آزمودنی در یک طیف لیکرت ۶ درجهای شامل کاملاً مخالف تا کاملاً موافق مشخص میسازد که تا چه حد با هر یک از عبارات موافق یا مخالف است. سؤال (۳-۴-۵-…..- ۹-۱۰-۱۳-۱۶-۱۷) به صورت معکوس نمرهگذاری میشوند (ریف، ۲۰۰۹؛به نقل از حسینی،۱۳۹۲). همچنین از جمع کل نمرات بهزیستی روانشناختی کل به دست میآید.
روایی و پایایی: پایایی این پرسشنامه در پژوهشهای متعدد گزارش شده است. دایرونیک[۵۰] (۲۰۰۵) همسانی درونی خرده مقیاسها را مناسب و آلفای کرونباخ آن ها را بین ۷۷/۰ تا ۹۰/۰ یافته است. زنجانی طبسی در سال (۱۳۸۳) آزمون بهزیستی روانشناختی را بر روی دانشجویان دانشگاه تهران هنجاریابی نمود و با روش همسانی درون پایایی را برای کل آزمون بهزیستی روانشناختی برابر ۹۴/۰ و برای خرده مقیاسهای آن بین ۶۲/۰ تا ۹۰/۰ گزارش میکند اعتبار پرسشنامه همبستگی مقیاس بهزیستی روانشناسی ریف با مقیاس رضایت از زندگی، پرسشنامه شادکامی و پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ به ترتیب ۴۷/۰، ۵۸/۰ و ۴۶/۰ به دست آمد (زنجانی طبسی،۱۳۸۳).بیانی و همکاران (۱۳۸۷) در پژوهشی با عنوان رابطه بین ابعاد بهزیستی روانشناختی و سلامت عمومی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد آزادشهر روایی این پرسشنامه را ۸۹/۰ تا ۹۰/۰ گزارش کردند. در پژوهش حاضر نیز ضرایب پایایی پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف، با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ۸۸/۰محاسبه گردید که برای کل مقیاس به دست آمد.
پرسشنامه سبک مقابله ای موس و بلینگز
این پرسشنامه پاسخ گویی افراد به موقعیت های استرس زا را می سنجد این مقیاس ۱۹ آیتم دارد و هر آیتم دارای ۴ گزینه میباشد که به ترتیب عبارت است از:
۱)همیشه ۲)گاهی ۳)کمی ۴)هیچوقت
بر اساس بررسی های موس و بلینگز از طریق روش تحلیل عوامل جمله ای این پرسشنامه شامل:
-
- پاسخ های مقابله شناختی با ۶ سوال۱-۴-۷-۱۰-۱۳-۱۶
-
- پاسخ های مقابله رفتاری فعال با ۶ سوال۱-۴-۷-۱۰-۱۳-۱۶
-
- پاسخ های مقابله اجتنابی با ۷ سوال ۳-۶-۹-۱۲-۱۵-۱۸-۱۹
-
- پاسخ های مقابله متمرکز بر حل مسأله با ۸ سؤال ۲-۵-۸-۱۰-۱۱-۱۳-۱۴-۱۷
- پاسخ های مقابله متمرکز بر هیجان با ۱۱ سؤال ۱-۳-۴-۶-۷-۹-۱۲-۱۵-۱۶-۱۸-۱۹
روش نمره گذاری پرسشنامه پاسخ های مقابله ای
افراد میتوانند پاسخ های خود را به صورت یکی از گزینه های مقابل پرسش های مربوطه به صورت هیچ وقت،کمی،گاهی و همیشه با علامت ضربدر مشخص نمایند.نمره گذاری از صفر تا سه و نمره صفر برای گزینه هیچوقت،نمره یک برای گزینه کمی،نمره دو برای گزینه گاهی،نمره سه برای گزینه همیشه در نظر گرفته شده است.
“