جدول (۱-۲) مثالهای نمونه وار از کمپلکس الگوی غیرکووالانسی ۶
جدول (۱-۳) خلاصه پلیمرهای قالب تهیه شده به روشهای مختلف ۱۸
جدول (۱-۴) مقایسه کارهای گذشته اندازه گیری یون نیکل ۲۹
جدول (۲-۱) ویژگیهای متاکریلک اسید ۳۱
جدول (۲-۲) ویژگیهای اتیلن گلیکولدی متاکریلات ۳۱
جدول (۲-۳) ویژگیهای ۲وˊ۲-آزوبیس ایزو بوتیرو نیتریل ۳۲
جدول (۳-۱) جذب بر حسب حجم یون نیکل اضافه شده در طول موج ۴۱۶ نانومتر ۳۷
جدول (۳-۲) بررسی اثر حجم، غلظت و نوع اسید شوینده ۴۶
جدول (۳-۳) تاثیر یونهای مزاحم بر بازیابی یون نیکل ۵۴
جدول (۳-۴) بررسی تکرارپذیری روش ۵۶
جدول (۳-۵) نتایج تجزیهای برای اندازه گیری مقادیر کم نیکل در نمونههای آبی با روش پیشنهادی ۵۷
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
جدول(۳-۶) ارقام شایستگی روش ۵۷
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل (۱-۱) شمای قالب زنی مولکولی ۲
شکل (۱-۲) روش ابداعی دیکی ۳
شکل (۱-۴) روش کووالانسی و غیرکووالانسی تهیه پلیمرهای قالب مولکولی ۵
شکل (۱-۶) چگونگی آماده سازی پلیمرهای قالب مولکولی و یونی ۸
شکل (۱-۷) ساختار شیمایی تعدادی از مونومرهای عاملی خنثی ۱۱
شکل (۱-۸) ساختار شیمایی تعدادی از مونومرهای عاملی اسیدی ۱۲
شکل (۱-۹) ساختار شیمایی تعدادی از مونومرهای عاملی بازی ۱۳
شکل (۱-۱۰) انواع پیونددهندههای عرضی. ۱۶
۱۹
شکل (۱-۱۲) پلیمریزاسیون تعلیقی ۱۹
شکل (۱-۱۳) پلیمریزاسیون تهنشینی ۲۱
شکل (۱-۱۴) ساختار گیرنده بتا- آدرنرجیک تیمول، اتنول و پروپانول ۲۲
شکل (۱-۱۵) تصویر میکرووسکوپ الکترونی غشای نفوذپذیر یون اورانیل ۲۳
شکل (۳-۱( تغییرات طیف جذبی UV-Vis در حضور فلز نیکل ۳۸
شکل (۳-۲) نمودار شدت جذب کمپلکس در طول موج ۴۱۸ نانومتر بر حسب نسبت غلظتی فلز به لیگاند. ۳۸
شکل (۳-۳) تصاویر پلیمرهای قالب یونی قبل و بعد از شستشو با هیدروکلریک اسید ۶ مولار ۳۹
شکل(۳-۴) طیف FT-IR پلیمر قالب یونی شسته نشده ۴۰
شکل (۳-۵) طیف FT-IR پلیمر قالب یونی شسته شده با هیدروکلریکاسید ۶ مولار. ۴۱
شکل (۳-۶) تصویر میکروسکوپ الکترونی پلیمر شستهشده ۴۱
شکل (۳-۷) تأثیر pHبر بازیابی یون نیکل ۴۳
شکل (۳-۸) بررسی مقدار پلیمر قالب یون به میزان بازیابی یون نیکل ۴۳
شکل(۳-۹) بررسی نوع اسید شوینده ۴۵
شکل (۳-۱۰) بررسی اثر غلظت اسید شوینده ۴۷
شکل (۳-۱۱) بررسی اثر حجم اسید شوینده ۴۷
شکل (۳-۱۲) اثر زمان جذب بر درصد بازیابی یون نیکل ۴۹
شکل (۳-۱۳) اثر زمان واجذب بر درصد بازیابی یون نیکل ۴۹
شکل (۳-۱۴) نمودار تاثیر حجمهای اولیه نمونه بر میزان درصد بازیابی ۵۰
شکل (۳-۱۵) مطالعه تعداد دفعات استفاده از نانو ذرات پلیمری قالب یونی ۵۱
شکل (۳-۱۶) تعیین ظرفیت جاذب ۵۲
شکل (۳-۱۷) تعیین گستره خطی ۵۳
شکل (۳-۱۸) نمودار تکرارپذیری برای ۸ اندازه گیری ۵۶
فصل اول
مقدمــه، تئـوری و تاریخـچه
۱-۱- پلیمرهای قالب مولکولی یا یونی[۱]
پلیمر قالب مولکولی[۲] یا یونی، از موضوعات تحقیقاتی مهم یک دهه اخیر محسوب میشوند. این مواد که به آنها آنتیبادیهای مصنوعی هم گفته می شود، به گونه ای ساخته میشوند که با توجه به ویژگیهای مولکولی مواد، به شکل قالب آنها در آمده و فقط ماده موردنظر را جذب می کنند و به همین علت هم پلیمر قالب مولکولی نام گرفتهاند. ویژگیهای استثنایی این مواد آنها را برای استفاده در حسگرهای شیمیایی، داروسازی، جداسازی مواد و اندازه گیری دارو مناسب کرده است. این پلیمرها شیوه جالبی برای تقلید از شناسایی مولکولی طبیعی است که با تهیه محلهای شناسایی مصنوعی با گزینشپذیری بالا برای آنالیتهای مورد نظر تحقق مییابد در این روش آنالیت هدف به عنوان یک گونه پیشران[۳] عمل کرده و با منومرهای عاملی از طریق پیوند کوالانسی[۴] یا غیرکوالانسی[۵]، در جریان فرایند تشکیل پلیمر، مرتبط می شود. پلیمرهای با حفرهی ریز حاصل، دارای محلهای شناسایی هستند که به دلیل شکل و آرایش گروه های عاملی، از تمایل بالایی برای مولکول مورد نظر برخوداراند. برگزیدگی و تمایلهای بدست آمده از فرایند قالبزنی مولکولی، به برگزیدگی و تمایلهای عناصر شناسایی زیستی، نظیر پادتنها نزدیک است. تکنولوژی قالب مولکولی در خلال چند سال گذشته به عنوان جایگزینی مناسب برای انواع روشهای تجزیهای مبتنی بر عناصر تشخیص دهنده طبیعی معرفی و توسعه یافته است. این تکنیک ابتدا به عنوان روشی برای ایجاد مکانهای تشخیص دهنده گزینشپذیر در پلیمرهای سنتزی، به کار رفته و امروزه کاربردهای مختلفی پیدا نموده است. پلیمرهای قالب مولکولی در واقع یک نوپلیمر سنتزی هستند که میل ترکیبی بالایی نسبت به مولکول هدف دارند[۱]. در واقع طی فرایند پلیمریزاسیون، شبکه های ویژه برای برهمکنش با گونه هدف ایجاد می شود. در این روش ابتدا گونه هدف با
شکل (۱-۱) شمای قالب زنی مولکولی[۲]
مونومرهای قابل پلیمریزاسیون (دارای پیوند دوگانه کربن- کربن) که در یک سر خود دارای گروه های عاملی توانا برای برهمکنش با مولکول هدف میباشند تشکیل کمپلکس داده و سپس این کمپلکس در حضور مقادیر زیادی از یک مونومر اتصال عرضی[۶]، کوپلیمره[۷] شده و بنابراین شکل کمپلکس در پلیمر تثبیت می شود. با خروج گونه هدف از پلیمر شبکه هایی ایجاد خواهد شد که از نظر شکل، اندازه و جهت گیری گروه های عاملی دقیقاً مکمل گونه هدف میباشند[۳]. شناسایی مولکول یا یون یک پدیدهای است که میتوان بصورت پیوند ترجیحی مولکول یا یون با پذیرنده با انتخابگری بالا بخاطر تشابه ساختاری نزدیک در نظر گرفت. این مفهوم بطور دقیق در تکنولوژی پلیمر قالب مولکولی وجود دارد. به عبارتی پلیمرهای قالب مولکولی یا یونی پس از آماده سازی تنها با همان قالب اولیه که از هر لحاظ با هم کمل میباشند برهمکنش دارند[۴].
۱-۲- تاریخچه
قالب زنی مولکولی به صورت تلاشی برای ساخت آنتیبادی مصنوعی آغاز شد. تکنیکی که توسط دیکی[۸] با بهره گرفتن از پلیمر سیلیکا برای ساخت گیرنده سنتزی برای ملکولهای رنگی متیل اورانژ [۹]و اتیل اورانژ[۱۰](شکل(۱-۲)( ابداع شد[۴]. دیکی دریافت که یک ماده در حضور مشتقات متیل[۱۱] قادر به باز جذب آن مولکول به میزان۴/۱ برابر بهتر از مشتق اتیل [۱۲]است.
