بارش زمانی اتفاق می افتد که هوای مرطوب و عامل صعود ، هر دو با هم در منطقه ای وجو داشته باشند ؛ به عبارت دیگر ، هوای مرطوب باید تا ارتفاع معینی بالا رود تا بر اثر سرد شدن آدیا باتیک ، به نقطه اشباع برسد و در مرحله بعد ، ابر بارش را پدید آورد . نبود هر یک از این دو عامل مانع وقوع بارش می شود . صعود هوای مرطوب برای ایجاد بارش به عوامل متعددی نسبت داده شده است . بر اساس این عوامل صعود ، بارش را به انواع جداگانه ای تقسیم کرده اند . متداولترین این انواع عبارتند از : بارش جبهه ای یا سیکلونی ، بارش همرفتی و بارش کوهستانی . ( کاویانی و همکار ، ۱۳۸۷ ، ۲۳۹ )
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
شکل ۲-۳- نحوه ایجاد باران
www.ec.gc.ca : منبع
۲-۲-۳-۱- نواحی بارشی ایران
همانند در جه حرارت ، پراکندگی مکانی بارش درکشورمان هم از تنوع بسیار بالایی برخوردار است . به ویژه اینکه قسمتهای بیشتری از کشور از بارندگی کمتری برخوردار است . از طرف دیگر عوامل صعود و منابع رطوبتی بارش در قسمتهای مختلف کشور ، حتی با بارندگی نسبتا مساوی فرق می کند . در هر نوع طبقه بندی که به کاربرده شود ، قسمتهای وسیعی با دامنه بارندگی بالا در یک گروه قرار می گیرند . ایستگاههای هواشناسی به منظور بررسی و پیش بینی اوضاع جوی و یا مطالعه آب و هوای منطقه (CLIMAT) به دو دسته تقسیم می شوند :
الف : ایستگاههای سینوپتیک ( Synopic Station )
ب : شبکه ایستگاههای کلیماتولوژی ( Climatological Network )
اندازه گیری ایستگاههای سینوپتیک ، عبارتند از :
ایستگاههای سینوپتیک سطح زمین ، دریا و اقیانوسها که عوامل جوی سطح زمین و نزدیک آن را اندازه گیری میکند .
ایستگاههای جو بالا که فشار ، درجه حرارت ، رطوبت ، سمت و سرعت باد را در ارتفاعات مختلف جو تعیین می نماید .
ایستگاههای خودکار ، قادرند عوامل مختلف جوی در سطح زمین را بطور خودکار اندازه گیری و در فاصله دورتری در دسترس قرار دهند .
اندازه گیری شبکه ایستگاههای کلیماتولوژی عبارتند از :
ایستگاههای اقلیم شناسی که فقط سه نوبت در روز پارامترهای مهم هواشناسی را دیده بانی و در دفاتر مخصوص ثبت میگردد.
ایستگاههای کشاورزی
ایستگاههای باران سنجی که آمار آنها بیشتر مورد نیاز مؤسسات و سازمانهای تحقیقاتی در زمینه کشاورزی و آبیاری می باشد.
زمان و ساعت دیده بانی : برای اینکه بتوان عوامل جوی دیده بانی شده را از ایستگاههای متعدد هواشناسی دریافت و روی نقشه های سینوپتیک ترسیم و آنالیز نمود ، در مرحله اول لازم است کلیه گزارشات در رأس ساعت معینی انجام شود و همزمان باشند و جهت اجرای این منظور بستگی به این دارد که تمام ایستگاههای دیده بانی از ساعت های محلی ( وقت محلی ) استفاده ننموده و مبدأ زمان معینی را در نظر بگیرند . برای این منظور از وقت و زمان متوسط نصف النهار گرینویچ UTC ( زمان هماهنگ شده بین المللی ) استفاده میشود و کلیه ایستگاههای هواشناسی موظفند گزارش خود را ، رأس ساعت معین UTC تهیه و ارسال نمایند . اختلاف افق تهران با ساعت گرینویچ سه ساعت و ۳۱ دقیقه است ولی برای محاسبه وقت UTC در ایستگاههای هواشناسی ایران از ساعت رسمی کشور سه ساعت و ۳۰ دقیقه کسر می کنیم یعنی ساعت ۱۲ ظهر بوقت تهران ، ساعت ۸/۳۰ صبح بوقت گرینویچ می باشد.
با بهره گرفتن از ویژگی های مهم بارندگی و با بهره گرفتن از روش سینوپتیک ، کشور ایران به پنج ناحیه آب و هوایی تقسیم شده است ، که عبارتند از :
-
- ناحیه خزر غربی
-
- ناحیه خزر شرقی
-
- ناحیه کردستان
-
- ناحیه آذربایجان و زاگرس اصلی
-
- ناحیه خراسان شمالی
-
ناحیه خشک ( علیجانی ، ۱۳۷۹ ، ۱۳۹- ۱۳۸ )
-
عوامل آب و هوایی
-
- عرض جغرافیایی و تابش
-
-
تابش خورشید منبع اصلی انرژی سیاره زمین و عامل اصلی کنترل حیات آب و هوا در سطح زمین به شمار می آید . انرژی خورشید ، با کنترل حرارت سطح زمین ، پراکندگی زمانی و مکانی رطوبت و فشار را نیز تعیین می کند . ( کاویانی و همکار ، ۱۳۸۷ ، ۵۷)
از آنجا که عرض جغرافیایی بر دما و بارش و به تبع پوشش گیاهی موثر است و این عوامل به هر نحوی تحت تاثیر این عامل قرار دارند .
عرض جغرافیایی بوجود آورنده زاویه تابش می باشد و به طور کلی عرض جغرافیایی یکی از عوامل عمده تغییرات در کسب انرژی تابشی توسط سطح زمین است که تغییرات دما و تفاوت های آب و هوایی را باعث می گردد ؛ زیرا جهت قرار گیری زمین درمدار گردش خود بدور خورشید ، طوری است که بیشترین تابش خورشیدی بر مدار استوای زمین می تابد . بطوریکه زاویه تابش در این مدار همیشه نزدیک به قائم و یا قائم است و حداکثر انرژی به حداقل سطح می رسد ، سپس در فاصله بین مدار استوا و مدار راس السرطان در نیمکره شمالی و مدار راس الجدی در نیمکره جنوبی که محدوده تقریبا ۲۳ درجه شمالی و جنوبی را شامل می شود بیشترین انرژی تابیده می شود و بعد از این دو مدار زاویه تابش رفته رفته حالت مایل پیدا کرده و انرژی رسیده از خورشید می بایستی بر سطح گسترده تری تابیده شود ، بنابراین مقدار انرژی ثابت بایستی سطح بیشتری را گرم نماید بنابراین هر چه از دو مدار فوق دور شویم میزان انرژی دریافتی کاسته میشود به طوریکه در قطب ها به حداقل می رسد .( اصغری مقدم ،۱۳۸۴، ۳۱) اکنون که کشور ما در بخش جنوبی منطقه معتدله قرار دارد ، در منطقه حنوب کشور ما با تابش عمودی و مستقیم نور خورشید مواجه هستیم ولیکن با پیشروی به سمت مناطق بالاتر و شمال کشور نور خورشید به صورت متمایل تر می تابد و بدین صورت انرژی دریافتی از خورشید به مراتب کمتر و میزان درجه حرارت کاهش می یابد .
-
- دوری و نزدیکی به دریا
وجود بخار آب در نواحی مجاور دریاها و منابع رطوبتی باعث تعدیل در انرژی دریافتی از خورشید می گردد . که گرچه در فصول گرم می توانند مشکل آفرین گردند ولی در فصول سرد باعث کاهش تأثیرات دمای پایین می شود . در این مورد بایستی به عامل عمق آب دریا هم که در تعدیل آب و هوای ساحل تاثیر گذار است اشاره شود . ( اصغری مقدم ،۱۳۸۴، ۳۲)
ورامین از جمله شهرهای ایران است که از منابع دریا دور است به همین دلیل دارای زمستانهای سرد و خشک و تابستانهای گرم و خشک است . به همین دلیل قسمت جنوبی شهرستان جز کویر مرکزی ایران می باشد .