متغیرهای تحقیق
در یک طبقه بندی متغیرها، چهار نوع متغیر وابسته، مستقل، تعدیلکننده و میانجی شناسایی میگردد(دانایی و فرد و همکاران،۱۳۸۷). متغیر وابسته متغیری است که پژوهشگر به دنبال توصیف یا پیش بینی تغییرپذیری آن است و همواره در پژوهش جاری است. متغیر چابکی استراتژیک به عنوان متغیر وابسته شناخته می شود. متغیر مستقل، متغیری است که به صورت مثبت یا منفی بر متغیر وابسته اثر می گذارد. متغیر بازارگرایی در زمرهی متغیرهای مستقل قرار دارد. متغیر تعدیل کننده متغیری است که بر رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته اثر اقتضایی دارد. فرهنگ سازمانی در اینجا به عنوان متغیر تعدیل کننده شناخته می شود و در نهایت متغیر میانجی متغیری است که به واسطه آن رابطه غیر مستقیمی میان متغیر مستقل و وابسته ایجاد می شود(همان).
روش تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات در مرحله آزمون الگو، استفاده از آزمون تحلیل عاملی تأییدی است که در بالا ذکر شد و نیز الگوی معادلات ساختاری با بکارگیری نرم افزار smart pls بکار گرفته شده است که در ادامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
تحلیل عاملی تأییدی
برای دستهبندی و طبقه بندی کردن دو روش وجود دارد: ۱)تحلیل عاملی[۱۳۹] ۲)تحلیل خوشهای[۱۴۰].
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
تحلیل عاملی به دستهبندی متغیرها و تحلیل خوشهای به دستهبندی افراد می پردازد. تحلیل عاملی و تحلیل خوشهای هر دو به انواع اکتشافی و تأییدی دستهبندی میشوند. هدف از تحلیل عاملی اکتشافی کشف الگو یا شناسایی ساختار زیربنایی برای دادههاست. این ساختارهای زیربنایی در واقع همان متغیرهای مکنون یا عاملها هستند. با انجام تحلیل عاملی اکتشافی، عاملها(مکنونها) شناسایی میشوند و متغیرهای مشاهده شده یا شاخص ها در آن عاملها قرار میگیرند، بهعبارت دیگر داده ها را در مجموعه کوچکتری از عاملها خلاصه میکنیم. در تحلیل عاملی اکتشافی هیچ محدودیتی در مورد تعداد متغیرهای مکنون و الگوی ارتباط بین متغیرهای مکنون و مشاهده شده لحاظ نمی شود و چنین فرض می شود که هر عامل می تواند با هر متغیر قابل مشاهدهای در ارتباط باشد. تحلیل عاملی اکتشافی دادهمحور است و به دنبال ساخت تئوری یا طراحی الگوست(رامینمهر، چارستاد؛۱۳۹۲). در واقع تحلیل عاملی اکتشافی بهدنبال سه هدف است: کاهش داده ها، شناسایی ساختار و بررسی روایی واگرا(اندرسون و گرینبرگ،۱۹۸۸)
اما در تحلیل عاملی تأییدی از قبل یک مدل و تئوری از پیش تعریف شده وجود دارد و محقق قصد بررسی این موضوع را دارد که آیا شواهد تجربی این تئوری را مورد حمایت قرار می دهند یا خیر. در تحلیل عاملی تأییدی محدودیتهایی را برای مدل در نظر میگیریم؛ تعداد متغیرهای مکنون مشخص است و هدف بررسی ارتباط ارتباط متغیرهای مکنون با متغیرهای مشاهده شده مربوطه است. این کار از طریق بررسی بارهای عاملی و معناداری آنها(یا بررسی ضرایب تعیین) بین یک متغیر مکنون و متغیرهای مشاهده شده مربوطه صورت میگیرد. تحلیل عاملی تأییدی در اصطلاح فرضیه محور یا تئوری محور است یعنی به دنبال آزمون تئوری است(رامینمهر و چارستاد،۱۳۹۲).
در تحقیق حاضر از تحلیل عاملی در سه زمینه(آزمون فرضیه تحقیق، آزمون روایی پرسشنامه، آزمون تحلیل محتوای سازه برای متغیرهای تحقیق) استفاده شده است.
مدلیابی معادلات ساختاری
یکی از قویترین و مناسبترین روشهای تجزیه و تحلیل در تحقیقات علوم رفتاری و اجتماعی تجزیه و تحلیل چند متغیره است زیرا ماهیت ایتگونه موضوعات چند متغیره بوده و نمی توان آنها را با شیوه دو متغیری(که هر بار تنها یک متغیر مستقل با یک متغیر وابسته در نظر گرفته میشوند) حل نمود. تجزیه و تحلیل چند متغیره به یکسری روشهای تجزیه و تحلیلn متغیر وابسته و k متغیر مستقل اطلاق می شود که ویژگی اصلی آن تجزیه و تحلیل همزمان است(هومن،۱۳۸۴).
الگوی معادلات ساختاری، یکی از اصلیترین روشهای تجزیه و تحلیل ساختار داده های پیچیده است و به معنی تجزیه و تحلیل متغیرهای مختلفی است که در یک ساختار مبتنی بر نظریه، تأثیرات همزمان متغیرها را بر هم نشان میدهد.
این روش، ترکیب ریاضی و آماری پیچیدهای از تجزیه و تحلیل عاملی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر است که در یک نظام پیچیده گرد هم آمده تا پدیده های پیچیده را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. همچنین قابل ذکر است که نباید انتظار داشت که الگوی ساختاری کاملآ منطبق با داده ها باشد، چرا که:
الگوی ساختاری با روابط خطی فقط یک تقریب است. در جهان واقعی عمده روابط بین متغیرها غیر خطی است.
بسیاری از مفروضات آماری در نظر گرفته شده، تا حدودی سؤال برانگیز است. در جهان واقی سؤال این نیست که آیا الگوی ساختاری ارائه شده، کاملآ منطبق با داده های جمع آوری شده میباشد یا خیر. بلکه سؤال این است که آیا الگوی ارائه شده، به اندازهای منطبق با دادههاست که به عنوان تقریب
مناسبی از واقعیت در نظر گرفته شود و توضیح منطقی از روند داده ها ارائه نماید. تطبیق یک الگو با داده ها به خودی خود ضرورتی برای درست بودن الگو ایجاد نمیکند. همچنین نمیتوانیم بگوییم که اگر یک الگوی علی صحیح باشد، با داده ها منطبق خواهد بود. در هر حال تطبیق الگو با داده ها، ضرورتا به معنای صحیح بودن الگو نیست و ممکن است الگوهای دیگری وجود داشته باشد که بهتر از الگوی اولیه منطبق با داده ها باشند(آقازیارتی،۱۳۹۰).
کوتاه سخن آنکه یک الگوی معادلات ساختاری در واقع یک ساختار علی مشخص شده بین مجموعه ای از سازههای مشاهده ناپذیر است که هر یک توسط مجموعه ای از نشانگرها اندازه گیری می شود و میتوان آن را از لحاظ برازش در یک جامعه مشخص آزمود. یک الگوی کامل معادله ساختاری شامل دو مؤلفه است:
یک الگوی ساختاری که ساختار علی مفروض بین متغیرهای مکنون(سازههای نظری که به طور مستقیم مشاهدهپذیر نیستند) را مشخص مینماید؛
یک الگوی اندازه گیری روابط بین متغیرهای اندازه گیری شده یا نشانگرها(متغیرهایی که به طور مستقیم مشاهدهپذیر نیستند) و متغیرهای مکنون را که برای آنها برآورد تقریبی به کار میرود، تعریف می کند.
در نهایت تحلیل داده های این پژوهش با بهره گرفتن از مدلیابی معادلات ساختاری انجام شده است. تکنیک مناسب برای مدلسازی در این پژوهش، روش پی ال اس میباشد. مزایا و دلایل به کارگیری این روش در ادامه پس از معرفی مختصری از این فن بیان میگردد.
روش پی.ال.اس
یکی از قویترین و مناسبترین روشهای تجزیهوتحلیل درتحقیقات علومرفتاری و علوماجتماعی
تجزیه و تحلیل چندمتغیره است. زیرا ماهیت اینگونه موضوعات، چند متغیره بوده و نمی توان آنها را با شیوه دو متغیری(که هربار تنها یک متغیر مستقل با یک متغیر وابسته در نظر گرفته می شود) حل نمود. تجزیه و تحلیل چندمتغیره به یک سری روشهای تجزیه و تحلیل اطلاق می شود که ویژگی اصلی آنها، تجزیه و تحلیل همزمانKمتغیر مستقل و N متغیر وابسته است.
تجزیه و تحلیل ساختارهای کوواریانس یا مدلسازی علی یا مدل معادلات ساختاری یکی از اصلیترین روشهای تجزیه و تحلیل ساختارهای داده های پیچیده است. مدلیابی معادلات ساختاری دو نسل لیزرل و پی.ال.اس میباشد. لیزرل که به عنوان نسل اول مدل معادلات ساختاری شناخته شده است، در مواردی که حجم نمونه بالا و متغیرها حالت نرمال دارند و برای محقق، مدل اندازه گیری (روابط بین متغیرهای مکنون و متغیرهای مشاهدهگر) نسبت به مدل ساختاری (روابط بین متغیرهای مکنون) اهمیت بیشتری دارد؛ کاربرد دارد. با توجه به ملاحظاتی که لیزرل دارد، امروزه نسل دوم مدلیابی معادلات ساختاری به نام پی ال اس را میتوان در شرایطی که حجم نمونه کم بوده و متغیرها حالت نرمال ندارند و مدل ساختاری نسبت به مدل اندازه گیری اهمیت بیشتری دارد، کاربرد دارد. یکی از مهمترین تفاوت های عمده بین مدل های لیزرل و پی ال اس درformative vs. Reflective indicators میباشد؛ در شکل زیر تفاوت این دو نوع شاخص نشان داده شده است:
Reflective indicators
Formative indicators
شاخص های Reflective که تنها در مدلهای لیزرل بکار میروند، در برگیرنده رگرسیونهای ساده[۱۴۱] زیادی هستند که برای تخمین نیازمند نمونه هستند در حالی که شاخص های formative که در مدلهای پی ال اس به کار میروند، در برگیرنده تنها یک رگرسیون چند گانه[۱۴۲] است که برای تخمین، نسبت به مدلهای لیزرل نیاز به نمونه کمتری دارند. مدلهای پی ال اس هم می تواند شامل شاخص های Reflective و formative باشد که این موضوع باعث توانمندی این مدلها در تخمین هر مدلی با هر مشخصاتی می شود. البته باید این موضوع را افزود که مدلهای پی ال اس بر ساختارهای واریانس مبتنی هستند در حالی که مدلهای لیزرل بر ساختارهای کوواریانس متکی هستند. در مدلهای لیزرل به علت این که خطاهایی برای تک تک متغیرهای مشاهده گر(شاخص ها) در نظر گرفته می شود از جهت تخمین مدلهای اندازه گیری از مدل های پی ال اس قویتر هستند ولی در تخمین مدلهای ساختاری، پی ال اس نسبت به لیزرل قویتر است. شاخص های Reflective برای محاسبه بارهای عاملی[۱۴۳] بکار میرود در حالی که شاخص های formative برای محاسبه اوزان[۱۴۴] بکار میرود( فورنل و بوکستین[۱۴۵]،۱۹۸۲)
روش پی. ال. اس، یکی از فنون نوین می باشد که ترکیبی از تعمیم و ترکیب جنبه[۱۴۶] های مختلف از تحلیل ابعاد اصلی[۱۴۷] و تحلیل رگرسیون چندگانه[۱۴۸] میباشد. این روش خصوصاً زمانی که نیاز به پیش بینی چند متغیر وابسته از چندین متغیر مستقل باشد به کار میرود. خاستگاه این روش، علوم اجتماعی و به خصوص اقتصاد میباشد. اما در رشته های علوم پایه مانند شیمی نیز به کار گرفته شده است. در علوم اجتماعی این روش، به عنوان روشی مطلوب برای تحلیلهای چند متغیری[۱۴۹] در رویکردهای آزمایشی و غیر آزمایشی به کار گرفته شدهاست. این روش در ابتدا به عنوان الگوریتم مکمل برای روش توان[۱۵۰] (روشی برای محاسبه ی بردار همانی[۱۵۱]) ارائه شد، اما به سرعت در چارچوب آمار مورد تفسیر قرار گرفت(عبدی[۱۵۲]،۲۰۰۳).
با توجه به این که۱٫ روابط میان متغیرها با یکدیگر بررسی میگردد ۲٫ اندازه نمونه برای انجام مدلیابی به شیوه های مبتنی بر کوواریانس (مانند مدل های لیزرل) کوچک است، از روش پی. ال. اس، برای تجزیه و تحلیل داده ها، بررسی فرضیه ها و ارائه مدل نهایی پژوهش استفاده مینماییم.
ایرادی که به نرم افزار پی ال اس گرفته شده است، ناتوانی آن در سنجش شاخص های نیکویی برازش است که هنوز در نسخههای این نرم افزار این قابلیت وجود ندارد(زارع لواسان،حنفی زاده،۱۳۹۱) . در این تحقیق برای سنجش نیکویی برازش مدل تحقیق این شاخص را به صورت دستی محاسبه شد.
: تجزیه و تحلیل داده ها
تحلیل وضعیت جمعیتشناختی
تجزیه و تحلیل مؤلفه های تحقیق
تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق
مقدمه
همان طور که پیشتر در فصل سوم توضیح داده شد، جامعه آماری تحقیق در مرحله آزمون الگو شرکتهای دارویی استان تهران میباشد که با توجه به محدود بودن تعداد کارشناسان و مدیران متخصص در این شرکتها و نیز نظر خبرگان، در هر شرکت ۱۰ پرسشنامه توزیع گردید. اطلاعات مربوط به هر یک از این شرکتها و پرسشنامه های توزیع شده در آن به شرح جدول ۱-۴ میباشد.
: اطلاعات مربوط به شرکتهای دارویی و تعداد پرسشنامه های توزیع شده
| نام شرکت | تعداد پرسشنامه توزیع شده | تعداد پرسشنامه دریافتی قابل قبول | سال تأسیس | نوع شرکت(سهامی عام/ سهامی خاص) |
| ابوریحان | ۵ | ۴ | ۱۳۴۳ |
