مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه ­گیری بتواند خصیصه مورد نظر را اندازه بگیرد. به عبارتی، وقتی اندازه ­گیری از اعتبار و روایی لازم برخوردار است که همه متغیرهای تاثیرگذار در مدل مورد توجه قرار گیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه ­گیری­های مناسب و ناکافی می ­تواند پزوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد (خاکی، ۱۳۸۷).
برای تعیین روایی یا اعتبار ابزار اندازه ­گیری سه روش زیر وجود دارد:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اعتبار محتوا^[۸۶]
اعتبار ملاکی^[۸۷]
اعتبار سازه^[۸۸]
در این پزوهش، اعتبار پرسشنامه با بهره گرفتن از دو روش اعتبار محتوا و اعتبار عاملی سنجیده شده است.
اعتبار محتوایی نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزا تشکیل­دهنده یک ابزار اندازه ­گیری بکار برده می­ شود (بطحایی، ۱۳۸۵). از این رو اعتبار محتوا به قضاوت داوران بستگی دارد. اعتبار محتوای این پرسشنامه توسط برخی اساتید دانشگاه، از جمله اساتید راهنما و مشاور مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم در پرسشنامه اعمال شد.
اعتبار عاملی نیز صورتی از اعتبار سازه است که از طریق تحلیل عاملی بدست می ­آید. یک عامل یک متغیر فرضی (سازه) است که نمرات مشاهده شده را در یک یا چند متغیر تحت تاثیر قرار می­دهد. هرگاه تحلیل عاملی روی یک ماتریس همبستگی صورت گیرد، آزمون­­های خاصی را که تحت تاثیر عوامل خاص قرار گرفته، دارای بار عاملی بالا در آن عامل است (سرمد و همکاران، ۱۳۸۷).
به­ کارگیری این تکنیک آماری در اکثر تحقیقاتی که در آنها از آزمون و پرسشنامه استفاده می­ شود، ضروری است. کاربرد این فن در آمار به حدی است که کرلینجر از تحلیل عاملی تحت عنوان ملکه روش­شناسی­ها یاد می­ کند. تحلیل عاملی و موارد استفاده­ی آن، به دو بخش کلی تقسیم می­ شود، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی (کلاین، ۱۳۸۵).
تحلیل عاملی اکتشافی به منظور کاهش تعداد داده یا کشف ساختار آنها بکار می­رود که در آن کاهش داده ­ها به معنی حذف متغیرهای اضافی و زائد (متغیرهایی که شدیدا به هم وابسته­اند) از فایل داده ­ها و جایگزینی کل داده ­ها یا تعداد کمتری متغیر غیر همبسته و کشف ساختار همان بررسی روابط (متغیرهای مکنون) مهم بین متغیرها است.تحلیل عاملی تاییدی برای تقریب و تایید مدلی به کار می­رود که حاصل قیاس تئوریک باشد. به عبارتی دیگر، در تحلیل عاملی تاییدی، روابط بین متغیرها و سازه­های مکنون بر مبنای تئوری و فرضیات معین ترسیم شده ­اند.
تحلیل عاملی عموما به منظور تعریف تعداد کمی از عوامل مورد استفاده قرار می­گیرد که بیشترین سهم واریانس از متغیرهای مشهود مورد استفاده، و یا مجموعه ­ای از متغیرها که با هم همبستگی زیاد و نسبت به بقیه نا همبسته هستند، را به یک یا چند عامل مکنون نسبت می­دهد. در واقع در تحلیل عاملی این گونه فرض می­ شود که تغییرات یا واریانس متغیرهای مورد نظر، در اثر عوامل مکنونی ایجاد می­ شود، و در نتیجه با تعداد کمی عامل می­توان واریانس مشاهده شده تعداد زیادی متغیر را تبیین نمود و از این نتایج در تحلیل­های بعدی استفاده کرد.
جدول ۴-۳ نتایج تحلیل عاملی تائیدی متغیرهای تحقیق