آیت الله زنجانی:
این امر، گاه شرطی در صحت وضو نیست، بلکه وظیفه وضوی جبیره است.
آیت الله بهجت:
… وگرنه وظیفه او وضوی جبیره ای یا تیمم خواهد بود.
مسأله ۳۰۲:
اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتیاط واجب آن است که دوباره وضو بگیرد.
مسأله ۳۰۳:
اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضو بوده یا نه، وضو صحیح است.
جدول شرایط وضو به صورت خلاصه؛
با شرایطی که خواهد آمد وضو صحیح است و با از بین رفتن هر یک از آنها وضو باطل است.
مُوالات، یعنی پشت سر هم انجام دادن و فاصله نینداختن بین اعضای وضو.
امام خمینی(ره)، تحریر الوسیله، ج۱، فصل فی غایات الوضو، ص۳۱
۴-۱- ۲برای چه کارهایی باید وضو گرفت
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱ امام خمینی(ره)، تحریر الوسیله، ج۱، فصل فی غایات الوضو، ص۳۱
امام خمینی(ره)، توضیح المسایل، م۳۲۲
۴-۱- ۳ مبطلات وضو
بول و غایط و باد و خواب که غالب شود بر چشم و گوش و هرچه هوش را زائل کند و استحاضه قلیله مبطلات وضو هستند[۱۰۷].
خارج شدن ادرار یا مدفوع.
خارج شدن باد معده و روده از مخرج غایط.
خواب، چنان که گوش نشنود و چشم نبیند.
چیزهایی که عقل را از بین می برد، مانند دیوانگی، مستی، بیهوشی.
استحاضه
آن چه سبب غسل شود؛ مانند جنابت و مسّ میّت[۱۰۸].
۴-۱- ۴شکیات وضو
کسی که شک دارد وضو گرفته یا نه، باید وضو بگیرد[۱۰۹].
کسی که شک دارد وضویش باطل شده یا نه، بنا می گذارد که وضویش باقی است[۱۱۰].
کسی که در بین نماز شک کند وضو گرفته یا نه، نمازش باطل است[۱۱۱].
اگر پس از نماز شک کند نمازی که خوانده با وضو بوده یا نه، نماز خوانده شده صحیح است، ولی برای نمازهای بعد باید وضو بگیرد[۱۱۲].
اگر پس از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است بر اعضای وضو بوده یا نه، به شک اعتنا نکند، وضو صحیح است[۱۱۳].
اگر می داند چیزی بر اعضای وضو چسبیده ولی شک دارد که از رسیدن آب جلوگیری می کند یا نه، باید آن را برطرف کند یا آب را زیر آن برساند[۱۱۴].
اگر پس از وضو چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند هنگام وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است، ولی اگر بداند که در وقت وضو گرفتن متوجه آن مانع نبوده، احتیاط واجب است که دوباره وضو بگیرد[۱۱۵].
کسی که در کارهای وضو و شرایط آن، چون پاک بودن آب و وجود داشتن مانعی بر اعضا، بسیار شک می کند، باید به شک خود اعتنا نکند[۱۱۶].
۴-۱-۵ مکروهات وضو
کمک گرفتن از دیگران در مقدمات قریبه وضو؛ مثل اینکه دیگری آب در دست او بریزد ولی خودش به صورت بزند و اعضاء را بشوید.
وضو گرفتن در محل استنجاء، مثلا در توالت.
وضو گرفتن از ظرفی که طلاکوب یا نقره کوب است یا نقش صورت بر آن است.
وضو گرفتن با این آبها:
آبی که در آفتاب گرم شد.
آبی که در غسل واجب به کار رفته.
آب متعفّن (ولی اگر مضاف باشد وضو باطل است و اگر ضرر داشته باشد، جایز نیست)
آب نیم خورده حیوان حرام گوشت[۱۱۷] .
۴- ۲آداب وضو
۴-۲-۱آداب وضو گرفتن از زبان امیر المؤمنین (ع)
یکبار امیر المؤمنین(ع) به پسر بزرگوارش محمد حنفیّه فرمودند: محمد برای من آبی بیاور که وضویی بسازم. محمد آبی به خدمت حضرت آورد. حضرت فرمودند: (بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ الْحَمْدُللهِ الَّذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً)حضرت با نام خدا و با استعانت از خدا شروع کردند، چون همان طور که می دانید، با نام خدا است که کارها به نتیجه می رسد و کاری که بدون نام خدا شروع شود، اَبتر و بی نتیجه است[۱۱۸].
فرمودند: به نام خدا و با مدد پروردگار، وبعد، حمد خدا را به جا آوردند و فرمودند خدا را سپاس، خدایی که آب را پاک و مایه ی پاکی قرار داد و آن را نجس و مایه ی پلیدی قرار نداد.
مستحب است شخص وقتی برای وضو دستش را زیر آب می برد، که بنا به روایت معراجیّه، سنّت است هنگام وضو گرفتن، انسان اول دست راست را زیر آب ببرد، هنگام شستن دستها به خداوند عرضه بدارد:
(اَللّهُمَّ اجْعَلنی مِنَ التَّوّابینَ و اجْعَلْنی مِنَ المُتَطَهِّرین): خدایا مرا از کسانی قرار ده که بسیار توبه می کنند و از کسانی قرار ده که در مسیر طهارت و پاکی بسیار تلاش می کنند[۱۱۹].
سپس با آب مضمضه کردند، که مستحب است سه بار مضمضه شود. یعنی شخص سه بار آب را وارد دهان کند و دهان را بشوید و خالی کند.
هنگام این کار به خدای متعال عرضه داشتند: اَللّهُمَّ لَقِّنی حُجَّتی یَوْمَ اَلْقاکَ وَ اَطْلِقْ لِسانی بِذِکْرِکَ وَ شُکْرِکَ[۱۲۰]، یعنی خدایا حجت و دلیل مرا برای دفاع از خودم، در روزی که به ملاقات تو می آیم و در پیشگاه تو حاضر می شوم، به من تلقین کن. روزی که باید راجع به عمری که صرف نموده و کارهایی که کرده ام، توضیح دهم، خودت به من تلقین کن و بیاموز که چگونه در دادگاه الهی از خود دفاع کنم و زبانم را در ذکر و یاد تو و در شکر و سپاس تو، باز و گشاده و روان کن.
بعد حضرت استنشاق کردند. یعنی مقداری آب داخل بینی نمودند و بینی را شستشو دادند. پسندیده تر است این کار هم سه بار انجام شود. وقتی حضرت این کار را انجام می دادند، به خدا عرضه داشتند: اَللّهُمَّ لا تُحَرِّمْ عَلَیُّ ریحَ الْجَنَّهِ، خدایا نسیم بهشت را بر من حرام نکن.