بکر و لمرت معتقدند که برای درک ریشه های جرم میبایست به قانون گذاران توجه کرد نه قانونشکنان از این رو بزهکارشناخته شدن فرد دقیقا با نظر پلیس و ماموران نیروی انتظامی ارتباط مستقیم مییابد. گافمن معتقد است وقتی فردی به عنوان کجرو برچسب میخورد، سرنوشت او تغییر میکند پس در واقع دیگران هستندکه او را به سوی همنشینی با کجروان سوق میدهند. در نتیجه مجازاتی که قرار بود از انحراف جلوگیری کند خود عامل انحراف بیشتر میشود (نریمانی ،۱۳۷۹ :ص ۸)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

چارچوب نظری تحقیق :
۱- باتوجه به نظریه شاو و مکی که معتقدند الگوهای کنترل نشده مهاجرت ، ایجاد منطقه های که با سایر مناطق در تضاد است میتواند از علل وقوع کج رفتاری باشد میتوان نتیجه گرفت که برخی از محله های شهری محل سکونت و تجمع مجرمان و باندهای توزیع موادمخدراست بدین معنی که در بعضی از مناطق شهری احتمال کج رفتاری نسبت به مکانهای دیگر شهر بیشتر است (سهولت دسترسی به مواد مخدر بر بازگشت زنان به سوء مصرف مواد مخدر تاثیر د ارد . )
۲-ساترلند معتقد است که افراد رفتارهای انحرافی را در فرایند ارتباطات یعنی کنش متقابل با دیگران می آموزند وی بر همنشینان بد تاکید دارد و معتقد است که رفتارهای انحرافی در درون گروه های نخستین بخصوص گروه همسالان و دوستان فرا گرفته میشود (معاشرت با دوستان و همسالان معتاد بر بازگشت زنان به سوء مصرف مواد مخدر تاثیر دارد .)
۳- با توجه به نظریه بیهنجاری مرتن که معتقد است در جامعه تعدادی اهداف فرهنگی مورد تایید و در مقابل تعداد محدودی وسایل نهادی شده مقبول جهت دستیابی به آن اهداف وجود دارد و بیهنجاری و بروز رفتارهای انحرافی حاصل فاصله میان اهدافی است که جامعه توصیه میکند و میزان دسترسی افراد به وسایل مشروع جهت رسیدن به آن اهداف است . بنابراین اگر فردی بخواهد به منزلت اجتماعی و ثروت بر اساس نوع شغل دست پیدا کند در صورتی که شغل مناسبی نداشته باشد احتمال اینکه به سوی کج رفتاری کشیده شود بسیار زیاد است (وضعیت اشتغال بر بازگشت زنان به سوء مصرف مواد مخدر تاثیر دارد . )
۴-نظریه پردازان برچسب زنی بیشتر به تحلیل کج رفتاری ثانوی (تکرار انحراف )پرداخته و برچسب را الگوی پایدار کننده کج رفتاری حرفه ای یا زنجیرهای نامیده اند(تیو ،۲۰۰۱ :ص ۱۶۲ )فرایند برچسب زنی میتواند آثار منفی خاص خود را داشته باشد مانند اینکه شخص برچسب خورده نقشی را بپذیرد که در آن برچسب می تواند فرصت های شخص معتاد را در زندگی محدود و او را به ادامه نقش معتاد وادار کند ( برچسب زنی از طرف جامعه بر بازگشت زنان به سوء مصرف مواد مخدر تاثیر دارد . )
۵-بر اساس نظریه پیوند افتراقی ( ساترلند ) والدین به طور موثر مسئول به وجود آمدن نوع رفتار فرزندانشان هستند کسانی که والدین آنها مواد مخدر مصرف میکنند بیشتر از سایر افراد در معرض استفاده از موادمخدر قرار میگیرند و به نظر میرسد نگرش مثبتی در طول زمان نسبت به مواد پیدا کنند و افرادی که نسبت به مواد مخدر نگرشها و باورهای مثبتی دارند احتمال مصرف موادمخدر و اعتیادشان بیش از کسانی که نگرشهای خنثی یا منفی دارند است . (وجود عضو معتاد در خانواده بر بازگشت زنان به سوء مصرف مواد مخدر تاثیر دارد .)
الگوی نظری تحقیق:
سهولت دسترسی به مواد مخدر
معاشرت بادوستان و همسالان معتاد
وضعیت اشتغال بازگشت زنان به اعتیاد
برچسب زنی از طرف جامعه
وجود فرد معتاد در خانواده
فرضیه های اصلی تحقیق :
۱-به نظر میرسد سهولت دسترسی به موادمخدر بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر تاثیردارد .
۲-به نظر میرسد معاشرت با دوستان و همسالان معتاد بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر تاثیردارد .
۳-به نظر میرسد وضعیت اشتغال بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر تاثیردارد .
۴-به نظر میرسد برچسب زنی از طرف جامعه بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر تاثیردارد .
۵-به نظر میرسد وجود فرد معتاد در خانواده بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر تاثیردارد .
فصل سوم
روش شناسی
روش تحقیق :
روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع پیمایش میباشد . از نظر کرلینجر«تحقیق پیمایشی جمعیتهای کوچک و بزرگ را با انتخاب و مطالعه نمونه های منتخب از آن جامعهها برای کشف میزان نسبی شیوع ،توزیع و روابط متقابل متغیرهای روان شناختی و جامعه شناختی مورد بررسی قرار میدهد» (کرلینجر، ۱۳۷۶ : ص ۶۵ )«.روش پیمایشی راغالبا پس رویدادی نیز مینامند زیرا اشاره به مواردی دارد که در آنها علت از پیش رخ داده و مطالعه آن در حال حاضر از طریق اثری که بر معلول داشته بر جای مانده است» ( دلاور ، ۱۳۷۴ : ص ۳۹۳ ). پژوهشگر به دلایل چندی ترجیح داده است تا از روش پیمایشی استفاده نماید :۱- تحقیق پیمایشی ساده ترین روش کمی برای کشف روابط علی و معلولی بین متغیرهاست ۲- از طریق روش پیمایشی می توان اطلاعات حاصل از نمونه تحقیق را در محدوده خطای نمونه گیری در وسعت بیشتری از سایر روشها یه جامعه مورد مطالعه تعمیم داد.
الف: جامعه آماری:
جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق شامل دو گروه آزمایشی و گواه میباشد . گروه آزمایشی شامل زنان مراجعه کننده به (کمپ مرهم ۶۰ نفر ، کمپ خیریه تولد دوباره ۴۰نفر ، کمپ بهبود گستران همگام ۴۰نفر ) میباشد که برای بار دوم و بیشتر جهت ترک اعتیاد مراجعه کردهاند. به منظور کشف عوامل اجتماعی موثر بر بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر سعی شده است گروه دیگری بعنوان گروه گواه که شامل زنان بهبود یافته که شامل زنان مراجعه کننده به گروهNA (جلسه گروه NAدر پارک طرشت۵۶ نفر و جلسه NAمیدان سعادت آباد ۶۵ و و خوابگاههای ویژه زنان ( خانه های بین راهی )میدان آزادی(۴۰ نفر) و خاوران(۴۸ نفر)که جمعا برابربا۲۰۹ نفر میباشند که باتوجه به تعداد گروه آزمایشی به تناسب ۱۴۰نفر از گروه گواه به صورت تصادفی انتخاب شدهاندکه بعد از ترک و گذشت حداقل یک سال از ختم درمان به اعتیاد باز نگشتهاند مورد مطالعه قرار گیرند و تاثیر عوامل و متغیرهای مستقل در تحقیق بر آنان نیز سجیده شود . هدف از این امر پیدا کردن عوامل اجتماعی موثری بوده است که باعث بازگشت زنان به سوء مصرف موادمخدر میشود .
ب: روش نمونه گیری و حجم نمونه:
جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق برابر با ۱۴۰نفر است که به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفتهاند . انتخاب گروه گواه تا حدود زیادی از جمعیت گروه آزمایشی که جمعا ۱۴۰نفر میباشند تبعیت می کند .جامعه آماری گروه گواه جمعا برابر با ۲۰۹ نفر از زنان بهبود یافته میباشند که با توجه به گروه آزمایش به صورت تناسب ۱۴۰ نفر انتخاب شدهاند. بدین صورت که ۳۷ نفر از ۵۶ نفر پارک طرشت ، ۴۴ نفر از ۶۵ نفر سعادت آباد ، ۲۷ نفر از ۴۰ نفر میدان آزادی و ۳۲ نفر از ۴۸ نفر خاوران به صورت تصادفی انتخاب شده اند. بر همین اساس اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه از ۲۸۰ نفر جمع آوری میشود.
واحد تحلیل واحدی است که اطلاعات از آنها گرد آوری میشود . واحدی که خصوصیات آن را توصیف می کنیم غالبا در تحقیق پیمایشی واحد تحلیل فرد است ( دواس : ۱۳۸۶ ، ص ۴۱) . در این تحقیق واحد تحلیل فرد است . به جای مشاهد میدانی از افراد سوال میشود. فردی که مورد سوال واقع میشوند فردی است که بعد از قطع مصرف مواد مخدر بازگشت مجدد به اعتیاد داشته است .
ابزار جمع آوری داده ها :
درروش پیمایشی ، داده ها را می توان با بهره گرفتن از مشاهده ، مصاحبه عمیق ، تحلیل محتوا ، پرسش نامه یا تکنیکهای مختلف دیگری گرداوری کرد . با این همه پرسش نامه پرکاربردترین تکنیک است (دواس ، ۸۷:۱۳۸۶) . دراین پژوهش ازابزارپرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده میشود .
اعتبار و پایایی:
اعتبار ابزار اندازه گیری آن چیزی را میسنجد که ما در صدد سنجش اندازه گیری ان هستیم ( رفیع پور ،۱۳۸۲ :ص ۴۹ ). که در تحقیق حاضر جهت اعتبار ابزار اندازه گیری از اعتبار سازه استفاده شده است بدین معنی که پس از تهیه پرسشنامه اولیه آنرا نزد اساتید راهنما ، مشاور و کارشناسان مجرب آشنا به موضوع برده تا با مشورت این افراد صحت و سقم سوالات پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گیرد و اعتبار پرسشنامه بدست اید .
پایایی نیز که به این امر اشاره دارد که چنانچه همان ابزار اندازه گیری در موقعیت های مختلف و با پاسخگویان مشابه تکرار شود نتایج مشابهی بدست آید .( همان ،ص ۳۲ )که در این تحقیق حاضر ، جهت سنجش پایایی تحقیق از آلفای کرونباخ استفاده شد. آلفای کرونباخ همسانی درونی یا ثبات درونی سوالها را ارزشیابی می کند و نشان میدهد که سوالهای آزمون تا چه حد برای اندازه گیری ویژگی مورد نظر با یکدیگر هماهنگی دارند . براین اساس میزان آلفای بدست آمده از پرسش نامه محقق ساخته پایایی یا عدم پایایی پرسش نامه را تایید می کند . نتایج آزمون آلفای کرونباخ نشان میدهد که مقیاس از اعتبار کافی برای سنجش متغییر ( معاشرت با دوستان ) برخوردار است . چراکه مقدار آلفای کرونباخ آن ( ۷۶/۰) میباشد که بالاتر از ۷/۰ است.
نتایج آزمون آلفای کرونباخ نشان میدهد که مقیاس از اعتبار کافی برای سنجش متغییر ( نحوه دسترسی به مواد مخدر ) برخوردار است . چراکه مقدار آلفای کرونباخ آن ( ۷۳/۰ ) میباشد که بالاتر از ۷/۰ است.
نتایج آزمون آلفای کرونباخ نشان میدهد که مقیاس از اعتبار کافی برای سنجش متغییر ( برچسب زنی از طرف جامعه ) برخوردار است . چراکه مقدار آلفای کرونباخ آن ( ۷۸/۰ ) میباشد که بالاتر از ۷/۰ است.
فنون مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل دادها :
در مطالعه حاضر پس از جمع آوری داده ها و تکمیل پرسشنامه ، اطلاعات گردآوری شده ارزش گذاری ، و با بهره گرفتن از نرم افزار آماری spss در علوم اجتماعی ، بانک اطلاعات داده ها تشکیل داده و در ادامه داده ها مورد پردازش قرار خواهد گرفت . روش تجزیه و تحلیل داده ها به این صورت خواهد بود که با توجه به سطوح تحقیق حاضر که از نوع پیمایشی است ابتدا در قالب جداول توزیع فراوانی ( آمار توصیفی ) و در ادامه جهت آزمون فرضیات ( آمار تحلیلی ) از آزمونهای تی تک نمونه ای ، آزمون رگرسیون خطی و تحلیل واریانس (ANOVA )استفاده گردید .
تعریف نظری و عملیاتی متغیرها :
اعتیاد (Addiction ):
تعریف نظری : اعتیاد در لغت به معنای عادت کردن ، خو گرفتن به هر چیز یا هر کس را گویند .وابستگی جسمی و روانی که انسان با هر درجه و شدت به یک ماده خارجی به خصوص ماده مخدر یا الکل پیدا میکند به صورتی که قطع آن به آسانی قابل تحمل نباشد ( قربانی حسینی : ۱۳۶۸ ، ص ۱۴۲ ).
سازمان بهداشت جهانی اعتیاد را چنین تعریف کرد : حالت مسمومیت متناوب یا مزمن ، مضر برای فرد و اجتماع که بوسیله مصرف تکراری مادهای مخدر ، طبیعی یا شیمیایی بوجود میآید و دارای مشخصات زیر است : ۱- میل یا احتیاج (اجبار )به ادامه مصرف و تهیه آن به هر وسیلهای که ممکن باشد . ۲- تمایل به افزایش مقدار مصرفی به علت سازش بدن و تحمل آن ۳- ایجاد وابستگی روانی و جسمانی به نحوی که عوارض آن در مواقع کمبود یا ترک ظاهر میشود ( صالحی :۱۳۷۱ ، ص ۱۴۴ )
تعریف عملی : اعتیاد در این تحقیق وابستگی جسمی یا روانی فرد به یکی از مواد مخدر است .
وضعیت اشتغال:
تعریف نظری : وظایفی که متضمن صرف کوششهای فکری یا جسمی بوده و هدفشان تولید کالا یا خدماتی است که نیازهای انسانی را برآورده میسازد و در مقابل حقوق معین انجام میگیرد .(گیدنز :۱۳۷۳ ،ص ۵۱۷ ).
تعریف عملی وضعیت اشتغال : در اینجا منظور از وضعیت اشتغال این است که آیا فرد دارای شغل و منبع درآمدی هست یا نه .
وجود فرد معتاد در خانواده :
واکنشهای اجتماعی افراد بر اثر تکرار ، تثبیت شده و برای دیگر اعضای خانواده عادی میگردد و عادی شدن مصرف دارو به سهولت گرایش به مصرف دیگر اعضای خانواده کمک می کند از طرفی تقلید از پدر و مادر و الگو سازی که از آنها صورت میگیرد باعث میشود که فرزندان معتادین بیشتر به اعتیاد روی آورند ( فرجاد : ۱۳۷۴ ،ص۳۵).
تعریف عملی : منظور این است که آیا به جز فرد مورد بررسی فرد یا افراد دیگری در خانواده ، نزدیکان اعتیاد دارند یا خیر .
معاشرت با دوستان معتاد :
تعریف نظری : یک گروه دوستی مرکب از افرادی که دارای سن و پایگاه و خصوصیات مشابهی باشند (گیدنز :۱۳۷۳ ، ص ۸۰۹)
تعریف عملی : منظور از آن همنشینی و رفت و آمد و نشست و برخاست فرد با دوستانی که به یک یا چند نوع ماده مخدر اعتیاد داشته باشند و برای سنجش آن مدت آشنایی ، تعداد معاشرت با دوستان در نظر گرفته می شود .-۱ نحوه معاشرت با دوستان معتاد : در حد سلام علیک ( خیلی کم ) – ارتباط تلفنی ( کم ) – گذراندن اوقات فراغت ( متوسط ) – رفت و آمد خانوادگی گاهگاهی ( زیاد )- رفت و آمد خانوادگی همیشگی ( خیلی زیاد )
-۲تعداد دفعات معاشرت با دوستان معتاد : هفته ای چند بار (خیلی زیاد )- هفته ای یک بار ( زیاد )- دو یا سه هفته یک بار ( متوسط )- ماهی یک بار ( کم) – سه یا چهار ماه یک بار (خیلی کم )-