F=8.9 (0.0000)

DW=1.77

۰٫۵۳=

همچنین ضریب اصلاح خطا که سرعت تعدیل انحرافات از تعادل بلندمدت را نشان می دهد را نشان می دهد،آورده شده است.
جدول(۴-۹):نتایج ضرایب کوتاه مدت متغیرهای توضیحی (آزمون ECM)
علامت منفی ضریبECMT(-1) نشان از همگرا بودن انحرافات کوتاه مدت می باشد، به این معنی که انحرافات اصلاح می شوند. احتمال آن معناداری کامل آن را نشان می دهد،یعنی در هر دوره ی زمانی ۵۶٫۳۶% انحرافات از تعادل بلندمدت اصلاح می گردد. به بیانی ساده تر اثر یک شوک در دوره زمانی کوتاه مدت، تقریبا پس از دو سال خطای تعادل کوتاه مدت تصحیح می گردد. ضمنا در کوتاه مدت نرخ برابری واقعی ارز بر بخش صنعت منفی و معنی دار می باشد.
۴-۷٫آزمون های تشخیص مدل صنعت
۴-۷-۱٫گزارش نتیجه آزمون ثبات پارامترها آزمون (Cusum Test)
برای بررسی پارامترهای تخمین زده شده از آزمون Cusum Testاستفاده نموده ایم. نتیجه ی حاصله در نمودار نشان می دهد که در سطح ۵%کاملا راضی کننده بوده و ثبات و پایداری ضریب متغیرهای مدل را نشان می دهد.(پیوست۲۱)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۷-۲٫گزارش نتیجه آزمون ناهمسانی واریانس(Heteroskedasticity Test ARCH)
این آزمون مربوط به بررسی همسانی واریانس پسماندها(جملات خطا)می باشد. از ۴ تأخیر در این آزمون استفاده کرده ایم. همانطور که از نتایج مشاهده می شود، مقداراحتمال آماره F،۰٫۷۸۹۹F-Statistic)= )P و نیز احتمال آماره ،۰٫۷۶۳۹P می باشد.که احتمال هر دو آماره ها بیشتر از ۱۰% می باشد و بیانگر این مطلب هستند که واریانس ها همسان هستند و ناهمسانی واریانس وجود ندارد.(پیوست ۲۲)
۴-۷-۳٫گزارش نتیجه آزمون نتیجه آزمون همبستگی سریالی جملات خطا(Corologram Squard Test)
این آزمون مربوط به خوبی برازش می باشد (آزمون اینکه آیا تشخیص مدل خوب بوده یااینکه باید مدل دیگری بسازیم ). در واقع عدم وجود خودهمبستگی در جملات خطای مدل که نشان دهنده ی صحت و درستی مدل و خوبی برازش آن است. گزارش شده است.همانطور که مشاهده می شود، نتیجه آزمون خوبی برازش مدل (درستی مدل)و عدم وجود خودهمبستگی در جملات خطای مدل را نشان می دهد. همانطور که مشاهده می شود همبستگی سریالی بین جملات پس ماند و جود ندارد.(پیوست۲۳)
۴-۸٫نتایج حاصل از آزمون ARDL برای مدل بخش خدمات
پس از اطمینان از وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها ،به تخمین ضرایب بلندمدت میان متغیرهای مدل خواهیم پرداخت. در ادامه ضرایب کوتاه مدت میان متغیرهای مدل را از طریق برآورد مدل تصحیح خطا تعیین خواهیم نمود. نتایج حاصل از تخمین رابطه بلندمدت در مدل ARDL در جدول زیر آورده شده است.
جدول(۴-۱۰):نتایج حاصل از آزمون )۲و۲و۰و۲و۱)ARDL

C

RER

PS

IS

LS

متغیر

۱۰٫۱۹۸

۹٫۲۲۹۷۱۸-

۹۵٫۳۴۷۴۷-

۱٫۱۱۳۴۲۵

۰٫۰۱۸۸۶۲

ضرایب

۴٫۲۸۶۵۲۸

قربانعلی پور و همکاران (۱۳۸۹) در پژوهش خود تحت عنوان تاثیر اضطراب مرگ و سن بر رفتارهای ارتقاء بخش سلامتی در جوانان و سالمندان به این نتیجه دست یافتند که اثر تعاملی بین مرگ و سن نیز معنی­دار بود. نتایج حاکی از آن بود که جوانان دارای اضطراب مرگ بالا در مقایسه با سالخوردگان دارای اضطراب مرگ بالا رفتارهای ارتقاء بخش سلامتی بیشتری نشان می­ دهند. همچنین نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که اضطراب مرگ عاملی تعیین­کننده در فراوانی رفتارهای ارتقاء بخش سلامتی در میان جوانان و سالخوردگان می­باشد و افرادی که اضطراب مرگ بالایی داشتند در مقایسه با افرادی که فاقد اضطراب مرگ بودند، بیشتر درگیر رفتارهای ارتقاء بخش سلامتی می­شوند.
بلسکی (۱۹۹۹) در پژوهش خود نشان داد در بیمارانی که دارای اعتقادات مذهبی بالایی بودند میزان اضطراب مرگ کمتری گزارش شده است.
در پژوهشی که توسط لستر (۲۰۰۷) انجام شد، بین زمان وقوع حادثه دردناک و شدت اضطراب مرگ رابطه معناداری یافت شد. به طوری که با طی شدن زمان بیشتری از وقوع حادثه میزان اضطراب مرگ افراد نیز کاهش پیدا کرد. موریس و دبش^[۲۰۷] (۲۰۰۷) نشان دادند ارتقای سطح اعتقادات مذهبی افراد به شکل معناداری اضطراب مرگ آنان را کاهش می­دهد. نتایج پژوهش ماکس­فیلد^[۲۰۸] و دیگران (۲۰۰۷ ) نشان دادند که علیرغم احتمال بالای مرگ در افراد سالخورده در مقایسه با جوانان، آنها دفاع­های کمتری از خود در برابر مرگ نشان می­ دهند.
سهیل و اکرم^[۲۰۹] (۲۰۰۲) در بررسی عوامل مرتبط با اضطراب مرگ در نمونه پاکستانی به این نتیجه دست یافتند که جنسیت، سن و باورهای مذهبی بر میزان اضطراب مرگ افراد موثر است. چنانکه اضطراب مرگ در زنان، افراد مسن­تر و کمتر مذهبی بالاتر گزارش شده است.
اوتوم^[۲۱۰] و همکاران (۲۰۰۶) در پژوهش خود به بررسی اضطراب مرگ در بیماران صرع پرداختند. آن­ها دریافتند که دوره بیماری و سطح­های آموزشی پیش ­بینی­کننده­ های قابل­توجهی از اضطراب مرگ است.اضطراب مرگ در بیماران زن، بیماران با صرع تعمیم یافته و کسانی که سطح پایین آموزشی پایینی داشتند بالاتر بود. استراتژی­ های درمانی پیشرفته، درمان­های مشاوره­ای و حمایت اجتماعی برای افراد مبتلا به صرع اضطراب مرگ را کاهش داده و منجر به بهبود کیفیت بیماران می­ شود. یافته­های بسر و پرایل^[۲۱۱] (۲۰۰۸) حاکی از آن است که حمایت اجتماعی نقش تعدیل­کننده ­ای در افسردگی و اضطراب مرگ در سالمندان داشته است و افراد با حمایت بالاتر با مرگ و وقایع استرس­زای زندگی انطباق و سازگاری بهتری نشان دادند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فصل سوم
روش پژوهش
در این فصل ابتدا طرح پژوهش و سپس جامعه آماری و نمونه پژوهش معرفی می‌شود. پس از آن ابزار گردآوری داده‌ها و روش‌های تعیین قابلیت اعتماد و اعتبار مقیاس‌ها مطرح شده است. همچنین مراحل اجرای پژوهش و روش‌های آماری مورد استفاده جهت تحلیل داده‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
۳-۱- روش و طرح پژوهش
روش اجرای این پژوهش توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع رگرسیون چندگانه است. زیرا در این پژوهش رابطه متغیرهای ارزش­های شخصی و حمایت اجتماعی با اضطراب مرگ مورد بحث قرار می‌گیرد.
۳-۲- جامعه آماری تحقیق، روش نمونه گیری و حجم نمونه
جامعه­ آماری پژوهشی شامل کلیه­ بیماران ام اسی است که در انجمن ام اس ایران عضو شده ­اند که حدود ۱۰۰۰۰ نفر تخمین زده شده ­اند. شیوه نمونه گیری در این پژوهش نمونه گیری ­تصادفی ساده می­باشد. شیوه انتخاب افراد نمونه بدین ترتیب بود که لیست تمامی اعضای انجمن به صورت کامپیوتری در اختیار محقق قرار گرفت و از بین تمامی اعضا ۲۵۰ نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. سپس در روزهای مراجعه به انجمن پرسشنامه ­ها در اختیار آنان قرار گرفت. از ۲۵۰ نفری که انتخاب شدند ۱۶۷ نفر (۱۰۳ زن، ۶۴ مرد) به پرسشنامه ­ها پاسخ دادند و بقیه از پژوهش حذف شدند.
۳-۳- موقعیت، شیوه اجرا و جمع­آوری اطلاعات
از آنجا که نمونه­ مورد بررسی بیماران ام اس می­باشد و با توجه به اینکه دسترسی به این افراد محدود به مراکز درمانی است، نمونه از بین بیمارانی که جهت درمان به انجمن مراجعه می­کردند، انتخاب شدند. همچنین به منظور دستیابی به اطلاعات کامل، هدیه­ای برای همکاری بیماران با پژوهشگر در نظر گرفته شد. پرسشنامه ­های مورد استفاده در این پژوهش در پیوست آمده است.
۳-۴- ابزار گردآوری داده ­ها
در پژوهش حاضر به منظور گردآوری داده ­ها، مجموعه مقیاسی براساس پرسشنامه ­های خود­گزارش­دهی مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (۱۹۷۰)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی زیمت و همکاران (۱۹۸۸) و زمینه یاب ارزشی شوارتز (۱۹۹۲)، تنظیم گردید.
۳-۵- اعتبار مقیاس­های پژوهش بر اساس تحلیل عاملی تأییدی
از آنجایی که برای تعیین اعتبار سازه پرسشنامه از روش تحلیل عامل تأییدی استفاده شده است، قبل از بحث در مورد مقیاس­ها به طور اختصار به بحث در مورد تحلیل عامل تأییدی و مشخصه­های برازندگی آن می پردازیم.
تحلیل عامل تأییدی در واقع یک مدل آزمون تئوری است که در آن پژوهشگر تحلیل خود را با یک فرضیه قبلی آغاز می­ کند. این مدل که مبتنی بر یک شالوده تجربی و نظری قوی است، مشخص می­ کند که کدام متغیرها با کدام عامل­ها، و کدام عامل­ها با کدام عامل­ها همبسته شود. برای ارزشیابی اعتبار سازه نیز یک روش قابل اعتماد به پژوهشگر عرضه می­ کند، تا از این طریق بتواند به گونه­ بارزی، فرضیه هایی را درباره ساختار عاملی داده ­ها که ناشی از یک مدل از پیش تعیین شده با تعداد و ترکیب مشخصی از عامل­هاست، بیازماید. روش تأییدی بعد از مشخص کردن عامل­های پیش تجربی، از طریق تعیین برازندگی مدل عاملی از پیش تعیین شده، تطابق بهینه ساختارهای عاملی مشاهده­شده و نظری را برای مجموعه داده ­ها آزمون می­ کند. در این پژوهش برای ارزیابی مدل تحلیل عامل تأییدی از مشخصه­های χ۲/df , RMSEA ,GFI, CFI ,PGFI ,AGFA استفاده شده است. شاخص χ۲/df ، فاقد یک معیار ثابت برای یک مدل قابل قبول است، اما مقدار کوچک آن، دلالت بر برازش بهتر مدل دارد.
براونی و کادک توصیه کرده ­اند از جذر برآورد واریانس خطای تقریب (RMSEA) که استیگر (۱۹۹۰) به عنوان اندازه تفاوت برای هر درجه آزادی ارائه کرده است، استفاده شود. شاخص RMSEA برای مدل­های خوب برابر با ۰۵/۰ یا کمتر است. مقادیر بالاتر از آن تا حد ۰۸/۰ نشان دهنده خطای معقولی برای تقریب در جامعه است. مدل­هایی که RMSEA آنها ۱۰/۰ یا بیشتر باشد، برازش ضعیفی دارند. جارزکاگ و سوربوم (۱۹۸۹) در برنامه لیزرل، شاخص برازندگی(GFI)، شاخص برازندگی تطبیقی(CFI) ,شاخص تعدیل شده برازندگی(AGFI) و شاخص امساک برازندگی(PGFI) را معرفی نمودند. سه شاخص GFI ,CFI و AGFI نشان می­ دهند که مدل تا چه حد نسبت به عدم وجود آن، برازندگی بهتری دارد. بر پایه قرارداد، مقدار این سه شاخص باید برابر یا بزرگتر از ۹۰/۰ باشد تا مدل مورد نظر پذیرفته شود. همچنین این شاخص ­ها تحت تأثیر حجم نمونه است و می ­تواند برای مدل­هایی که به گونه ضعیفی فرمول­بندی شده ­اند بزرگ باشد. درباره کاربرد آن­ها توافق کلی وجود ندارد. شاخص PGFI نیز برای مدل­های خوب باید حداقل ۵/۰ باشد (هومن،۱۳۸۷).
۳-۶- مقیاس اضطراب مرگ
در این پژوهش جهت سنجش اضطراب مرگ، از مقیاس اضطراب مرگ (DAS) استفاده گردید. این پرسشنامه در سال ۱۹۷۰ توسط تمپلر ساخته شده است و شامل ۱۵ ماده است که نگرش آزمودنی­ها را نسبت به مرگ می­سنجد. آزمودنی­ها پاسخ­های خود را به هر سؤال با گزینه­ های بلی یا خیر مشخص می­ کنند. پاسخ بلی نشانگر وجود اضطراب در فرد است. بدین ترتیب، نمره ­های این مقیاس می ­تواند بین صفر تا ۱۵ متغیر باشد که نمره بالا معرف اضطراب زیاد افراد در مورد مرگ است. در این پژوهش از فرم ۱۴ سوالی مقیاس که توسط رجبی و بحرانی(۱۳۸۰) در ایران روی ۱۳۸ دانشجوی کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا و هنجاریابی شده است، استفاده گردید.(سوال ۱۴ آزمون اصلی روایی لازم را برای سنجش اضطراب مرگ در ایران نداشته است).
۳-۶-۱- پایایی مقیاس اضطراب مرگ
به منظور تعیین پایایی این مقیاس از روش آلفای کرونباخ و تصنیف استفاده گردید. بررسی­های به عمل آمده در مورد روایی و پایایی مقیاس اضطراب مرگ نشان می­دهد که این مقیاس از اعتبار قابل قبولی برخوردار است. در فرهنگ اصلی، ضریب پایایی بازآزمایی مقیاس۸۳/۰ گزارش شده است. (به نقل از رجبی و بحرانی، ۱۳۸۰ ). توماس^[۲۱۲] و همکاران (۲۰۰۲) نیز پایایی این پرسشنامه را با بهره گرفتن از روش بازآزمون ۷۶/۰ و ثبات درونی آن ۸۳/۰ محاسبه کرده ­اند. همچنین پایایی این پرسشنامه را در ایران رجبی و بحرانی ( ۱۳۸۰ ) مورد بررسی قرار داده و بر این اساس ضریب پایایی تصنیفی را ۶۲/۰ و ضریب آلفای کرونباخ (همسانی درونی) را ۷۳/۰ گزارش کرده ­اند. در مطالعه حاضر نیز ضریب پایایی مقیاس اضطراب مرگ با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ و تصنیف به ترتیب ۷۳/۰ و ۶۴/۰ بدست آمد.
۳-۶-۲- اعتبار سازه مقیاس اضطراب مرگ
طبق مطالعات صورت گرفته در فرهنگ اصلی، روایی همزمان آن بر اساس همبستگی با مقیاس اضطراب آشکار۲۷/۰ و با مقیاس افسردگی ۴۰ /۰ گزارش شده است. (به نقل از رجبی و بحرانی، ۱۳۸۰ ). در ایران نیز برای بررسی روایی مقیاس اضطراب مرگ از دو آزمون مقیاس نگرانی مرگ و مقیاس اضطراب آشکار استفاده شده که نتیجه آن۴۰/۰ برای ضریب همبستگی مقیاس اضطراب مرگ با مقیاس نگرانی مرگ و۴۳/۰ برای ضریب همبستگی مقیاس اضطراب مرگ با مقیاس اضطراب آشکار بود (رجبی و بحرانی، ۱۳۸۰.( در پژوهش حاضر به منظور تعیین اعتبار مقیاس اضطراب مرگ از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج مشخصه­های نکویی برازش این خرده­مقیاس در جدول آورده شده است.
جدول ۳- ۱ شاخص های برازندگی مدل اندازه گیری مقیاس اضطراب مرگ

ردیف	شاخص	مقدار	ملاک	نتیجه
۱	χ۲/df	۱۷/۱	۲ و کمتر	مطلوب
۲	RMSEA	۰۲۳/۰	۰۵/۰ و پاینتر	مطلوب

مقایسه عوامل تاثیر­گذار بر موفقیت سیستم­های e-HRM در شرکت­های استفاده کننده و شرکت­های تولیدکننده و خدمات دهنده این سیستم­ها .
مقایسه اولویت­ بندی عوامل تاثیر­گذار بر موفقیت سیستم­های e-HRM در سازمان­های ایرانی با سازمان­های غیر ایرانی .
این پژوهش می ­تواند در یک جامعه آماری وسیع­تر و گسترده­تر در سطح استان یا کشور صورت پذیرد .
منابع و مآخذ
منابع فارسی
برورتون، پل و میلوارد ، لینه (۱۳۸۵) ، تحقیق سازمانی، ترجمه سید محمد اعرابی ، هاشم آقازاده، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی ، چاپ اول .
حافظ نیا، محمد رضا (۱۳۸۸) ، مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی،تهران: انتشارات سمت.
حسینی ، ابوالحسن ، هادیزاده ، اکرم ، جوادی ، هوشمند (۱۳۸۸) ، بررسی اثر بخشی مدیریت منابع انسانی الکترونیک بر مدیریت منابع انسانی ، تهران : پنجمین کنفرانس توسعه منابع انسانی .
خاکی، غلامرضا(۱۳۷۵). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی(نسخه اول) ، تهران؛ انتشارات بازتاب.
خاکی، غلامرضا(۱۳۸۷). روش تحقیق در مدیریت. تهران؛ مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
خلیلی شورینی، سیاوش، (۱۳۷۵)، “روش های تحقیق در علوم انسانی"، تهران، یادواره کتاب، چاپ اول.
دانایی فرد، حسن، الوانی، سید مهدی ، اذر، عادل (۱۳۸۷) ، روش شناسی پژوهش کمی در مدیریت؛رویکردی جامع ، تهران: انتشارات صفار.
دانشگر، علی (۱۳۹۰) رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات با بهره وری منابع انسانی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
درویش ، حسن، کریم زادگان ، داوود ،میرزانژاد ، رضا (۱۳۸۹) ، ارزیابی امادگی الکترونیکی سازمان جهت استقرار سیستم های مدیریت منابع انسانی الکترونیکی (e-HRM) ، شیراز: اولین کنفرانس سالانه مدیریت ، نواوری و کارافرینی .
سرمد، ذهره، بازرگان، عباس، حجازی، الهه (۱۳۸۷)، روش تحقیق در علوم رفتاری، چاپ شانزدهم، تهران: انتشارات آگاه.
فارسیجانی، حسن ، عارف نژاد ، محسن (۱۳۹۰) ، رتبه بندی عوامل موثر بر اجرای مدیریت منابع انسانی الکترونیک جهت دستیابی به کلاس جهانی ، چشم انداز مدیریت دولتی ،شماره ۶ ،ص۷۵-۹۴ .
کلانتری، خلیل (۱۳۸۸) مدل سازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی – اقتصادی ( با برنامه LISREL – SIMPLIS). تهران؛ فرهنگ صفا.
کلاین ، پاول(۱۳۸۱ )،راهنمای آسان تحلیل عاملی؛ ترجمه محمد علیئی و سید محمد میر سندسی،تهران:دانشگاه امام حسین.
کلدی، آرمان و خوش الحان،فرید( ۱۳۸۸)، شناسایی و اولویت بندی عوامل پذیرش مدیریت الکترونیکی منابع انسانی: ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات.
موسی خانی، محمد ، مانیان ، امیر، حسینقلی پور، طهمورث، میربهاء ، امید، ابتین ، عبدالعزیز (۱۳۹۰) ، ارائه مدلی برای توسعه مدیریت الکترونیک منابع انسانی در سازمان های دولتی ایران ، پژوهش های مدیریت عمومی ،شماره ۱۴ ،ص۴۱-۶۲ .

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مومنی، منصور (۱۳۸۹) تحلیل های آماری با بهره گرفتن از SPSS. تهران؛ کتاب نو.
نظری ، سمیه (۱۳۹۱) ، تاثیر مدیریت منابع انسانی الکترونیک بر اثربخشی مدیریت منابع انسانی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه علامه طباطبایی .
نظری، غلامرضا، پویان، سید علی (۱۳۸۸) ، چاپ اول ، تهران:نشر شلاک.
هومن، حیدر علی (۱۳۸۸) مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران؛ انتشارات سمت
هومن، حیدر علی (۱۳۹۰) مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران؛ انتشارات سمت
Weekes, Sue(2002)، E-people ، عباس نوری زاده (۱۳۸۴)،چاپ اول ، تهران : نشر سازمان مدیریت صنعتی .
Nils-Goran Olve ,Anna Sjostrand(2002)، The balanced Scorecard، علیرضا علی سلیمانی (۱۳۸۴)،چاپ دوم ، تهران : نشر مرکز اموزش و تحقیقات صنعتی ایران .
Hal Gueutal, Dianna L. Stone (2005) ، The Brave New World of eHR: Human Resources in the Digital Age ، محمد صائبی ،(۱۳۸۸) ، چاپ اول ، تهران: نشر موسسه عالی اموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی.
منابع لاتین
Aghazadeh, S. (2003). The future of human resource management. Work Study.52(4),201-207.
Bondarouk, T. & Ruel, H.J.M. (2004). Discourse Analysis: Making Complex Methodology Simple. Paper presented at the European Conference on Information Systems, Turku, Finland.
Bondarouk, T. & Ruel, H.J.M. (2006, June). Does e-HRM contribute to HRM Effectiveness? Results from a quantitative study in a Dutch Ministry. Paper presented at the 4th International Conference of the Dutchs HRM Network: The Netherlands.
Bussler, L. & Davis, E.)2002(. Information Systems: The Quiet Revolution in Human Resource Management. The Journal of Computer Information Systems, 42(2): 17-20.
Cardy, R.L. & Miller, J.S. )2005(. eHR and performance management: Positive promise and negative potential. Society for Industrial and Organizational Psychology Annual Meeting, Los Angeles, CA, April.
Carlson, K.D. et al. (2002) Recruitment evaluation: The case for assessing the quality of applicants attracted, Personnel Psychology, Vol.55, Issue 2, p. 461.
Chapman, D. S., Uggerslev, K. L, & Webster, J. (2003). Applicant reactions to face-to-face

همان‌طور که از سوالات و فرضیه های پژوهش حاضر برمی‌آید مهمترین هدف این پژوهش درک تلقی روشنفکران قاجاری از دو مفهوم عدالت و آزادی است. اما علاوه بر این هدف، پژوهش حاضر در پی فهم بسترهایی است که به این خوانش از عدالت و آزادی منجر شد. همچنین در این پژوهش به تفاوت دیدگاه اسلامی و غربی از این دو مفهوم نیز به طور گذرا و در خلال تحقیق اشاره می‌کنیم.
۱۳-۱- سازماندهی پژوهش
پژوهش حاضر، همچون بسیاری از پژوهش‌های دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد، از چارچوب متداولی پیروی می‌کند. در این پژوهش نیز در فصل اول به تدوین طرح تحقیق که شامل طرح مسئله، طرح سوال، ارائه فرضیه‌ها و متغیرها، روش تحقیق، ادبیات موضوعی و… می‌شود، می‌پردازیم.
در فصل دوم این تحقیق به بحث از بسترهایی می‌پردازیم که بر اساس آن اندیشمندان قاجاری به سمت تعابیر خاصی از مفاهیم عدالت و آزادی رفتند. سخن از چرایی و چگونگی این گرایش از اهمیت خاصی برخوردار است. بسترهای تاریخی- اجتماعی و سیاسی‌ای که در ایران وجود داشت قطعا” در این میان نقش عمده را ایفا نموده است. در این فصل تشریح خواهیم کرد که از دید آنان ایران در شرایط بحرانی قرار داشت و آنان به دنبال راه‌حلی برای گریز از این بحران بودند. از این روست که لازم است تا با کالبد شکافی آن چه در ایران از روی کارآمدن قاجارها تا مرگ امیرکبیر گذشت، بسترهایی که موجب پیدایش اندیشه‌های روشنفکران مورد بحث شد را به بررسی بگذاریم.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در فصل سوم تا ششم این تحقیق نیز به ترتیب به بررسی مفهوم آزادی و عدالت در اندیشه‌های میرزا ملکم‌خان، آخوندزاده، مستشارالدوله و میرزا آقاخان کرمانی خواهیم پرداخت. در هر کدام از این فصول چند عنوان وجود دارد. ابتدا زندگی و آثار هر کدام از این متفکران را به طور مختصر معرفی می‌کنیم. سپس تحت عنوان دیگری ترقی و پیشرفت را از دیدگاه و اندیشه هر یک از این متفکران به بحث می‌گذاریم. این بخش توصیفگر متغیر وابسته این پژوهش از دیدگاه هر یک از این متفکران است. پس از آن به بحث اصلی این پژوهش یعنی دیدگاه‌شان درباره مفاهیم عدالت و آزادی خواهیم پرداخت. تحت این عنوان به بررسی متغیر مستقل این پژوهش می‌پردازیم. پس از آن نتیجه تعبیر و تفسیر خاص آنها از عدالت و آزادی را بررسی می‌کنیم و به نوعی متغیر واسطه این پژوهش را از دید هر یک از این متفکران تشریح می‌کنیم. سرانجام در انتهای هر فصل یک جمع‌بندی خواهیم داشت. میرزا ملکم‌خان اولین اندیشمندی است که درباره او سخن خواهیم گفت. دلیل این امر تأثیرگذاری او بر هر سه اندیشمند مورد بررسی این پژوهش است. به غیر از این سه متفکر دیگر را بر اساس اولویت سنی در فصول بعدی قرار دادیم. یعنی پس از ملکم، به ترتیب اندیشه آخوندزاده، مستشارالدوله و میرزا آقاخان کرمانی را مورد بررسی قرار دادیم. در پایان نیز به عنوان نتیجه‌گیری پژوهش، ضمن جمع‌بندی مباحث ذکر شده، انتقادات وارده به این متفکران را ذکر می‌کنیم.
فصل دوم
بسترهای تاریخی و فکری گرایش روشنفکران پیشامشروطه به تلقی غربی از مفاهیم عدالت و آزادی

مقدمه
تا پیش از وقوع انقلاب مشروطه ایرانیان هیچ گاه چنین نوعی از حکومت را تجربه نکرده بودند. این اجحاف و ستم روزافزون غول استبداد بود که آنان را به سمت یک جایگزین واداشت و حکومت مشروطه می‌توانست به خوبی این نقش را ایفا نماید. مشروطه آن شکل از حکومت است که در آن قدرت تحدید می‌شود. بنابراین راه خودکامی بر آنان بسته می‌گردد. آنچه این تحدید را ممکن می‌سازد، مفهوم «قانون» است. همه اینها کافی بود تا مشروطه‌خواهان، برای ایجاد مشروطه و گرایش به این مفهوم وارداتی از غرب سر از پا نشناسند.
اما همان طور که می‌دانیم، انقلاب مشروطه مفاهیمی را با خود وارد ادبیات سیاسی ایران نمود. مجلس، قانون اساسی، تفکیک قوا و… از مهمترین این مفاهیم هستند. اما نقش این مفاهیم در قیاس با برخی مفاهیم دیگر از اهمیت درجه دومی برخوردار است. در واقع پیش از ورود مفاهیم ذکر شده به دایره ادبیات سیاسی ایران لازم بود تا تکلیف برخی دیگر از مفاهیم همچون عدالت و آزادی مشخص شود و این مهم در مقطع زمانی کوتاه انقلاب ممکن نبود. بنابراین پیش از این و در دوره پیشامشروطه بود که روشنفکران ایرانی به واکاوی و بررسی مفاهیمی چون عدالت و آزادی پرداختند. نیازی به توضیح نیست که همان طوری که انقلاب مشروطه پدیده‌ای وارداتی بود، مفاهیم پشتوانه آن نیز تعابیری غربی داشت. اما چه شد که ایرانیان به سمت این تعابیر غربی گرایش یافتند. به عبارتی دیگر بسترها و فرایندی که باعث گرایش روشنفکران پیشامشروطه به سوی درک و تلقی غربی از عدالت و آزادی گشت چه بود؟ مسئله ذکر شده دغدغه این فصل از این پژوهش می‌باشد.
۲-۲- استبداد در گستره تاریخ ایران
تاریخ ایران در گستره چند هزار سال خود شاهد نوع خاصی از حکومت بوده که در رأس آن یک شاه تمامی امور کشوری و لشکری را عهده دار بود. این شکل از حکومت که در آن رئیس حکومت اختیارات نامحدودی را دارا بود، در ایران تا وقوع انقلاب مشروطه ادامه داشت. سیادت و ریاست حاکم در این شکل از حکومت ناشی از سنت‌ها بود. در واقع سیادت سنتی آن نوع از حکومت است «که مشروعیت آن بر اساس تقدس قدرت سرور و نظام‌هایی است که از زمان‌های قدیم وجود داشته است. سرور یا سروران بر اساس قواعد سنتی منصوب می‌شوند. از آنان به سبب اعتبار و احترامی که سنت برایشان قائل است اطاعت می‌شود»(وبر،۱۳۸۴، ۶۴). از آنجا که هر نوع حکومت نیازمند شکلی از تئوری یا توجیهاتی ویژه در جهت مشروع نمایاندن خود است، تاریخ شاهنشاهی ایران نیز مبتنی بر «نظریه کهن سلطنت» بود.
«نظریه کهن سلطنت» که تا وقوع انقلاب مشروطه گفتمان حاکم بر روابط مردم و حکومت در ایران بود، منشأش به ایران پیش از اسلام باز می‌گردد. مفهوم «حکمران» در اندرزنامه‌ها و سیاست‌نامه‌های پس از اسلام بیش از همه متأثر از نظریه‌های سیاسی عهد ساسانی است. از دیدگاه این نظریه انسان و جامعه هر دو در جایگاه طبیعی و قراردادی ویژه خود قرار دارند. بر اساس این دیدگاه، وظیفه فرمانروا حفظ نظم در سلسله مراتب اجتماعی است که در واقع تعادل و عدالت را تأمین می‌کند. این نظریه برآن بود که شاه «سایه خدا» بر روی زمین و واسطه میان خالق و مخلوق است. بر طبق این نظریه شریعت هم با همین نظم اجتماعی معنا می یابد(آبادیان، ۱۳۷۴، ۲۰).
در دوره اسلامی تاریخ ایران آثار بسیاری به قلم علما، فلاسفه و یا دیوانیان در تداوم این نظریه نگاشته شده است. در تمامی آثار متأثر از دوره ایرانشهری، همچون سیاست‌نامه، قابوس‌نامه و… سلطنت حق الهی شمرده می‌شود که از سوی خداوند به شخص سلطان اعطاء شده است. در این دوره نیز در تداوم دوره پیشین سلطان برگزیده خداوند و «ظلل الله فی الارض» پنداشته می‌شد و بنابراین منشاء قدرت او نیز مبنایی ماورایی می‌یافت. بنابراین طبیعی بود که تقدسی مذهبی را دارا می‌بود و اندیشه سیاسی جزء لاینفک خداشناسی می‌شد. عبارت معروف «چه فرمان سلطان چه فرمان شاه» نیز در همین راستا قابل توجیه بود. بنابراین طبیعی بود که سرپیچی از فرمان وی نیز عقوبت سختی را با خود به همراه داشت.(همان،۲۰-۲۱).
اما سالها و شاید قرن‌ها بعد، زمانی که ایرانیان از یک سو به عقب‌ماندگی‌های خود پی بردند و از سویی با ایده‌ها و اندیشه‌های سیاسی غرب مواجه شدند، نظریه کهن سلطنت نام دیگری به خود گرفت و آن «استبداد» بود.
«استبداد در لغت آن است که شخص در کاری که شایسته مشورت است بر رأی خویش اکتفا نماید…و در اصطلاح سیاسیون: مراد از استبداد تصرف کردن یک نفر یا جمعی است در حقوق ملتی بدون ترس بازخواست … استبداد صفت حکمرانی است مطلق العنان، که در امورات رعیت چنانکه خود خواهد تصرف نماید، بدون ترس و بیم از حساب و عقابی محقق»(کواکبی، ۱۳۷۸، ۸۴).
قرن‌ها پیش از مشروطه ایران ماکیاوللی جزء اولین اندیشمندانی بود که به توصیف این نوع از حکومت پرداخت. او حکومت‌های شهریاری را به دو دسته تقسیم نمود. یکی آن نوع از حکومت که در آن بزرگ‌زادگانی که قدرت را از نیاکان‌شان به ارث برده‌اند، در حکومت دارای جایگاهی والایی‌اند و در کنار شاه- و نه در سایه او- برای خود ملک و رعیت دارند و دیگری کشوری که در تمام آن تنها شهریار است که همه سرسپرده اویند.(ماکیاوللی، ۱۳۸۸، ۷۱-۷۲). به نظر می رسد نوع دوم حکومت مورد ترسیم ماکیاوللی دقیقا” نوع شرقی آن باشد.
اما در مطالعه موردی جامعه ایران، برخی از زاویه جامعه‌شناسی به دنبال جستجوی چرایی وجود استبداد در تاریخ ایران بوده‌اند. از این دیدگاه برای تحلیل استبداد در ایران می‌بایست به ساختار اجتماعی جامعه ایرانی توجه نمود. از دید این نظریه اختلافات گروهی و فرقه‌ای از عوامل مهم در شکل‌گیری استبداد در ایران به شمار می‌آید. دو عامل باعث می‌شد تا این اختلافات تبدیل به رقابت گروهی شود. یکی کمبود منابعی چون آب، چراگاه و زمین کشاورزی و دیگری احراز مناصب محلی(آبراهامیان، ۱۳۷۶، ۲۷).
به طور کلی ساختار اجتماعی ایران مجموعه‌ای پیچیده و رنگارنگ و متنوع بود. زبان‌های مختلف، پیوندهای‌ایلی، تفاوت‌های مذهبی، پراکندگی جغرافیایی و اختلاف در شیوه زندگی همه و همه جامعه ایرانی را به شکل خاصی درآورده بود(همان، ۲۶). این تنوع و اختلافات ناشی از آن وجود یک حکومت مستبد را برای برقراری ثبات، حتی در کوتاه‌مدت ضروری می‌ساخت.
جامعه‌ای که قاجارها در آن حکومت می‌کردند، تداوم این چنین جامعه‌ای در گستره تاریخ ایران بود. «جامعه‌ای که درآن شاه سایه خدا بر روی زمین به شمار می‌آمد و به جزء آن، شکل و قالب دیگری برای مردمش وجود نداشت» در این جامعه «خان خان بود و رعیت رعیت. رعیت جایگاه خود را می‌دانست و بیرون از آن و فراتر از آن برایش فرماسیون دیگر متصور نبود»(زیباکلام، ۱۳۸۲، ۷۷و۷۸). به عبارت دیگر تا پیش از مواجهه ایرانیان با غرب این دیدگاه سیاسی گفتمان مسلط جامعه ایرانی به حساب می‌آمد.
در این جامعه توجیه استبداد بر اساس دلایل گوناگونی صورت می‌گرفت. از جمله مهمترین این دلایل می‌توان به تباه کار دانستن ذاتی مردم، تقابل و رویارویی با هرج و مرج، تقدیس و فرهی دادن به پادشاهان اشاره نمود(قاضی مرادی، ۱۳۸۰، ۲۵).
رابطه استبداد و هرج و مرج تاکنون به کرات توضیح داده شده است. در واقع ترس از هرج و مرج و لزوم ثبات دلیلی بر وجود استبداد ذکر می‌شود. اما در مورد رابطه استبداد و تقدس باید گفت که «مهم ترین ویژگی امر قدسی قدرت است؛ قدرت تام و مطلق…» بنابراین قدسیت یافتن شاه به طور طبیعی افزایش قدرت او را نیز به همراه دارد. همچنین میان تباه کار دانستن مردم و زوال تمدنی ایران رابطه‌ای مستقیم وجود دارد. در واقع هر چه تاریخ و تمدن ایران زوال بیشتری می‌یابد، بالفطره گناه کار دانستن مردم از سوی اندیشمندان نیز تشدید می‌شود(همان، ۳۰ و ۶۲).
به طبع در شرایط وجود حکومتی استبدادی رابطه میان مردم و حاکم نیز شکل خاصی به خود می‌گیرد. حکومت علاوه برآنکه تکالیف و وظایف سختی را از رعایا انتظار داشت، هیچگونه حقی برای آنان متصور نبود. فلسفه «سایه خدایی» که از دوران صفویه در ایران شکل گرفته بود، در واقع تداوم و تغییر شکل اسلامی نظریه باستانی «فره ایزدی» بود(آجدانی، ۱۳۸۷، ۹-۱۰).
این نوع از حکومت که قاجارها وارث آن بودند، مبتنی بر بی‌قانونی است. رابطه مردم و پادشاه همچون رابطه خدایگان و بنده و یا شبان و رمه است. رابطه‌ای که شکل سیاسی آن می‌شود رابطه سلطان و رعیت. در این نوع از حکومت شاه اقتدار فرمانروایی مطلق دارد. بدون آنکه هیچ مسئولیت مشخص و نهادینه شده‌ای را در برابر مردم دارا باشد(قاضی مرادی،۱۳۸۰، ۲۷).
در حکومت استبدادی قاجار شاه عناوین زیادی را با خود یدک می‌کشید.«پادشاه را شاه شاهان، سلطان سلاطین، قبله عالم، مطیع کننده اقالیم، دادگستر مردمان، نگهبان گله‌ها، حامی بیچارگان، فاتح سرزمین‌‌ها، سایه خداوند در زمین و… می‌نامیدند»(آبراهامیان،۱۳۷۶، ۱۴).
شاه مالک تمام زمین‌های غیر وقفی بود. می‌توانست دارایی مغضوبین را مصادره کند. به هر کس بخواهد امتیاز دهد. رعایایش را برای قشون فراخواند. در بازار، تثبیت قیمت‌ها، خرید و فروش و انبار کردن مواد غذایی دخالت کند. به یک کلام وی صاحب مرگ و زندگی رعایای خود بود(همان، ۱۴).
در چنین حکومتی طبیعی می کند که بیشتر کارمندان دولتی فاسد و رشوه خوار باشند. امور اداری بر اساس شیوه‌ای قرون وسطایی اداره می‌شد. حکام ایالات و قبایل هریک خود شاه کوچکی بودند و به واسطه رشوه‌ای که به شاه و درباریانش می‌دادند، دارای استقلال عمل بودند(حائری، ۱۳۶۴، ۱۳).
این چنین حکومتی بود که سرانجام به دلیل ناکارآمدی در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که ناشی از افزایش استبداد داخلی از یک سو و افزایش نفوذ سلطه‌جویان خارجی از سوی دیگر بود، موج گسترده‌ای از نارضایتی را علیه حکومت قاجار با خود به همراه آورد.
۳-۲- از بحران عدالت و خلاء آزادی تا بحران امنیت
اما عدالت وآزادی که بحث اصلی پژوهش حاضر است، در نظریه کهن سلطنت چه جایگاهی داشت؟ در این زمینه ابتدا به بررسی جایگاه عدالت می‌پردازیم و سپس جایگاه آزادی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در آثار به جای مانده دوران ایران اسلامی عدالت از مهمترین ویژگی های حاکم برشمرده شده است. اما عدالت در نظریه کهن سلطنت شکل و مفهوم خاصی داشت. از این دیدگاه عدالت «عملا” مفهوم حفظ سلسله مراتب اجتماعی را با هویت نظام کاستی دارد». بنابراین نقش مردم انفعالی و در مقابل سلطان مطلق العنان است. از این رو مردم موظف به اطاعت از شاه هستند(آبادیان، ۱۳۷۴، ۲۰). بنابراین چه نقش مردم و چه نقش شاه جبرگرایانه و موروثی است و میزان تلاش مردم نقشی در حق عادلانه آنان ندارد. به عبارت دیگر مفهوم تحرک اجتماعی مرده است. به این ترتیب روشن است که مفهوم عدالت نه تنها در جهت نفی خودگامگی نبود بلکه در جهت توجیه آن نیز بود.
علاوه بر این توجیه عدالت گره‌خورده به الوهیت زمامدار بود. مفاهیم الوهیت و عدالت به یکدیگر پیوند خورده بودند. همچنین مهمترین کارکرد عدالت در این نظریه این بود که برای نظم بخشی به جامعه از آن بهره گرفته می‌شد(همان، ۲۰).
نگاهی گذرا به آثار اندیشمندان برجسته دوران اسلامی به خوبی می‌تواند فهم و تلقی ما از اندیشه عدالت در این دوره زمانی را نشان دهد. بحث را از فارابی بزرگترین فیلسوف جهان اسلام آغاز می‌کنیم. در اندیشه فارابی مفهوم عدالت دارای دو وجه عمده است. یکی اینکه عدالت بالاترین فضیلتی است که انسان می‌تواند به دست آورد و دوم این که عدالت مبنایی برای نظم سیاسی است. اولین وجه بازتاب دهنده ویژگی فردی انسان است. اما وصف دوم بیانگر ویژگی اجتماعی هر انسانی است. اما از آنجا که در انسان شناسی فردگرایانه فارابی نظم سیاسی مبتنی بر فرد است، مدینه فاضله او نیز توسط رئیسی اداره می‌شود که عادل است. یعنی فارابی توجه‌ای به بعد اجتماعی عدالت ندارد. حتی عدالت دیگران نیز با عدالت رئیس یا فیلسوف تعریف می‌شود (علیخانی و بحرانی،۱۳۸۸، ۲۹۹). بنابراین در اندیشه فارابی مفهوم عدالت به رئیس و زمامدار مدینه گره خورده است.
در اندیشه نجم رازی نیز مفهوم عدالت بر همین اساس است. وی نیز تأکید زیادی بر عدالت شخص شاه دارد. تا حدی که حتی از پادشاه می‌خواهد که حکم میان رعایا را به نواب خود وا مگذارد:
«…پادشاه باید که حکومت گزاری میان رعایا را به نفس خود کند. و تا می تواند احکام رعیت به دیگران باز نگذارد، که نواب حضرت و امراء دولت را آن شفقت و رأفت و رحمت بر رعایا که پادشاه را باشد نتواند بود…»(نجم رازی، ۱۳۷۱، ۴۱۵).
همانطور که پیش از این گفته شد اندیشه حکومت در ایران پس از اسلام متأثر از دوره ایرانشهری است. سیاست‌نامه خواجه‌نظام‌الملک نمونه بارز این تأثیرپذیری است. خواجه بدون توجه به نهاد خلافت و متأثر از نظریه پادشاهی ایران، مشروعیت و قدرت شاه را ناشی از تأثیرات الهی می داند. از نظر وی پادشاه می‌بایست دارای دو ویژگی مهم باشد: ۱-رعایت عدالت و۲-توجه به دین و دین داری. جالب اینکه در اندیشه خواجه میان این دو ویژگی، عدل دارای اولویت است و نکته دیگر آنکه «ارجح دانستن عدل به دین از روی اهتمامی است که باید در انتظام کار رعایا صورت گیرد»(قادری، ۱۳۸۲، ۱۲۵-۱۲۶).
نگاه «فرد محور» به عدالت در اندیشه خواجه نیز متبلور است:
«ایزد سبحانه و تعالی در هر عصری و روزگاری یکی را از میان خلق برگزیند و او را به هنرهای پادشاهانه و سیرت‌های ستوده آراسته گرداند و مصالح جهان و آرام بندگان بدو باز بندد و در فساد و آشوب بدو بسته گرداند و امضاء و حشمت او در قلوب و عیون خلایق بگستراند تا مردمان در سایه عدل او روزگار می‌گذرانند و ایمن می‌باشند….»( نظام الملک،۱۳۸۰، ۱).
در این اندیشه به خوبی میان عدالت و امنیت پیوند ایجاد شده است. نکته اینکه عبارات فوق اولین عبارات سیاست‌نامه است. این مسئله اهمیت و جایگاه عدالت در اندیشه خواجه را نشان می‌دهد.
در اندیشه غزالی نیز پادشاهان در کنار پیامبران انسان‌های برگزیده خداوندند. در اندیشه غزالی سلطان حقیقی سلطان عادل است. مهم اینکه غزالی نیز میان عدالت پادشاه و ایمنی ملک پیوند می‌زند. جالب‌تر آنکه وی یک گام به پیش می‌رود و این دو را در کنار آبادانی جهان می‌گذارد:
«پس بباید دانستن که آبادانی و ویرانی جهان از پادشاهانست، که اگر پادشاه عادل بود جهان آبادان بود و رعیت ایمن بود، چنانکه به وقت اردشیر و افریدون و بهرام گور و کسری انوشیروان بود»(غزالی، ۱۳۵۱، ۸۱-۸۳).
در دوره صفویه که مذهب شیعه و حکومت به یکدیگر گره خورد، فرصت بیشتری مهیا شد تا از عدالت که بسیار مورد توجه این مذهب است سخن به میان آید. امیر محمود خواندمیر در باب «جلوس شاه طهماسب بر سیر پادشاهی و ظلل الهی» می‌سراید:
جدت ورق زمانه از ظلم بشست عدل پدرت شکسته‌ها کرد درست
ای بر تو قبای شاهی شده چست هان تا چه کنی که نوبت دولت توست
و در وصف وی می نویسد: «پس میران پادشاه نشان…بسیاری از عمله ظلمه را که در اوان حیات شاه مرحوم مردم را می‌آزردند، از دخل در امور دیوانی و مهمات سلطانی به تیغ سیاست کوتاه نمودند و دیانت مناط عدالت و انصاف در اطراف و اکناف سمت انبساط داده….»(خواندمیر، ۱۳۷۰، ۲۲۶-۲۲۷).
نکته اینکه تظلم‌خواهی به دربار شاه در ایران یک روش معمول و کاملا” طبیعی بود. در واقع در نبود یک سیستم عادلانه که مردم بتوانند از طریق آن به حقوق خود دست یابند و ایمن باشند، فقط و فقط دیدن شاه بود که می‌توانست آنان را به حق‌شان برساند. اهمیت این شیوه بیشتر از آن جهت است که این روش، راهکاری برای کنترل مقامات سلطنت و دیوانیان بود و حتی خود این مقامات نیز نمی‌توانستند از این شیوه تظلم‌خواهی جلوگیری کنند(سیوری،۱۳۷۲، ۱۷۵).